بایسته‌های کیفی محتوای آموزش مهارت شنیداری زبان عربی: تامّلی در تعلّم اللغه‌ العربیه‌ عبر الشاشه‌

مهارت شنیداری به دلیل نقش ویژه‌ آن در یادگیری زبان، یکی از مهارت‌های زبانی بنیادین تلقی می‌شود. آموزش این مهارت در سطوح مقدماتی، میانی و پیشرفته ضرورتی انکار ناشدنی است؛ زیرا زبان‌آموز باید پیش از آموختن مهارت‌های گفتن، خواندن و نوشتن، توانش در مهارت شنیدن را کسب کند. به کارگیری کتاب آموزشی استاندارد در کلاس‌های آموزش زبان، در کنار سایر ارکان یادگیری، نقش بسزایی در تقویت مهارت شنیداری زبان‌آموزان دارد. در همین راستا، این جستار بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی  تحلیلی و با مراجعه به مبانی آموزش زبان خارجی به بایسته‌های کیفی تهیه‌ کتاب آموزش مهارت شنیداری دست یابد و سپس بر پایه‌ همین بایسته‌ها، با استفاده از روش تحلیل محتوا، یکی از کتاب‌های مربوط به تقویت مهارت شنیداری به نام تعلّم اللغه‌العربیه‌ عبر الشاشه‌ اثر علی اصغر یاری (1398) را بررسی کند. طبق برخی از یافته‌های این جستار، تاکید بر انواع شنیدن، توجه به رویکرد آموزشی مشخص، تمرکز بر فرایندهای شنیداری و توجه به شاخص‌های کیفی متن شنیداری از مهم‌ترین بایسته‌های کیفی کتاب آموزشی مهارت شنیداری به شمار می‌رود. نتایج تحلیل محتوای کتاب تعلّم اللغه‌العربیه‌ عبر الشاشه‌ نیز نشان داد که گرچه شاخص‌های کیفی متن شنیداری کتاب متناسب با عربی‌آموزان مبتدی است، اما محتوا و تمرین‌های آن به هیچ‌یک از بایسته‌های کیفی محتوای کتاب آموزش مهارت شنیداری پایبند نبوده و فقط به زیرنویسی کامل برای کارتون «بائع الحلیب» اکتفا شده است.

Qualitative Requirements of Training Content of Listening Skill for Arabic Language: Rethinking of Tallem Alloqata Alrabiyah Abra Alshashah

Since listening skill plays an important role in language learning, it is considered as one of the elemental skills in language learning. Individuals need to equip themselves with the listening skill before learning other skills such as speaking, reading, and writing. Therefore, teaching this skill at the elementary, intermediate, and advanced levels is an undeniable necessity. Utilizing standard textbooks in language classes, along with other learning elements, has an effective role in strengthening students` listening skills. To this end, in this study we attempted to achieve the qualitative requirements for book preparation by a descriptiveanalytical method and utilizing the basics of foreign language teaching. Afterwards, based on these requirements through a content analysis method, we reviewed one of the books related to improving listening skills called Tallem Alloqata Alrabiyah Abra Alshashah. We show that emphasis on types of listening, attention to a specific educational approach, concentrating on listening processes and attention to the quality indicators of the audio texts are among the most important quality requirements in the listening skills textbooks. Moreover, the results of content analysis of the book Tallem Alloqata Alrabiyah Abra Alshashah shows that although the quality indicators of the audio text of the book are suitable for beginner Arabic learners, the content and exercises of the book adhere to none of the quality requirements of the book content, and it merely serves as subtitle for the cartoon “Ba’i AlHalib.