سنتزپژوهی ویژگی‌های کتاب درسی دانشگاهی

هدف پژوهش حاضر، مطالعه نظام‌مند و ارائه فراترکیبی از پژوهش‌های محققان داخلی و خارجی در زمینه ویژگی‌های مطلوب کتاب‌های درسی دانشگاهی، با روش کیفی از نوع سنتزپژوهی است. جامعه مورد مطالعه آن، 60 پژوهش از میان پژوهش‌های بیست سال اخیر است که به اشباع اطلاعاتی رسیدند. نتایج به‌دست‌آمده به‌صورت واحدهای معنایی و کدگذاری صلاحیت‌هاست که در مرحله نخست 150 کد ایجاد و با تحلیل محتوای کیفی در 25 مقوله به‌منظور تحقق دو هدف پژوهش سازماندهی شدند: در مورد هدف نخست، مهم‌ترین مولفه‌های تدوین شناسایی و چهار درون‌مایه دقت علمی، ماهیت آموزشی، مخاطب محوری و دقت نگارشی از میان آن‌ها به دست آمد و در مورد هدف دوم، مدلی طراحی گردید که براساس آن، مولفه شفافیت در بیان مطالب با سه درون‌مایه ماهیت آموزشی، دقت علمی و دقت نگارشی مشترک است. مولفه‌های همه‌جانبه‌نگری و ساختار علمی و منسجم با درون‌مایه‌های دقت علمی و ماهیت آموزشی و مقوله انتقال ارزش‌ها با درون‌مایه‌های ماهیت آموزشی و مخاطب‌محوری وجه اشتراک دارند.

Research synthesis: Features of university textbook

This study aimed to systematically study and present‎ an ultracombination of the works of local and international researchers on the desirable characteristics of university textbooks. The method used in this study was qualitative research synthesis. The research community included 60 relevant researches that have been carried out during the last 20 years. The obtained results are in the form of semantic units and coding of competencies. In the first stage, 150 codes were created and organized by analyzing the qualitative content in 25 categories in order to achieve the two objectives of the research. The first objective was to identify the most important components of composing and developing textbook as well as identifying the four themes: 1) Scientific Accuracy; 2) Educational Nature; 3) AudienceOriented Approach; 4) Writing Accuracy. For the second objective, a model was designed based on which the component of transparency of expression was the common component of the three themes: Educational Nature, Scientific Accuracy, and Writing Accuracy. Components of holism and coherent scientific structure are the common factors of Scientific Accuracy and Educational Nature themes, and the concept of transferring values is the common factor of ‎ Educational Nature and AudienceOriented Approach.