روایی و سازگاری فرمول‌های خوانش‌پذیری در ارزیابی متون فارسی

در این تحقیق به بررسی روایی و سازگاری فرمول‌های خوانش‌پذیری در ارزیابی متون فارسی پرداختیم. هدف، پاسخ به این پرسش بود که آیا می‌توان نتایج حاصل از اعمال فرمول‌های خوانش‌پذیری بر متون فارسی را معتبر دانست؟ متون مورد نظر در تحقیق در سه ژانر کتاب‌درسی، داستان و روزنامه قرار داشتند و برای هر ژانر سه متن مختلف در نظر گرفته شد. به ازای هر متن هم سه نمونۀ حداقل صدکلمه‌ای به روش نمونه‌گیری نظام‌مند تصادفی انتخاب شدند. نمونه‌ها با استفاده از سه فرمول خوانش‌پذیری فلش کینکید، فاگ و فرای ارزیابی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که خروجی فرمول‌ها در دو ژانر کتاب‌درسی و روزنامه پایاست اما در مورد داستان ناپایایی وجود دارد که می‌توان آن را ناشی از سبک زبانی متغیر در داستان دانست. اما به طور کل، نتایج به دست آمده در این تحقیق و تفسیر دوبارۀ نتایج حاصل از مطالعات پیشین نشان می‌دهد که خروجی فرمول‌های خوانش‌پذیری با ساختار زبان فارسی سازگاری ندارند و ارزیابی متون ژانرهای مختلف نشان می‌دهد که نتیجۀ اعمال فرمول‌های خوانش‌پذیری به تعیین سطح «بسیار مشکل» یا نامعتبر در متن منجر می‌شود. به نظر می‌رسد که برای انطباق این فرمول‌ها به تغییر ضرایب یا افزودن شاخص‌های متفاوتی نیاز باشد که با ویژگی‌های ساختاری زبان فارسی همگون باشد.