از «فهم» تا «تبیین» اندیشۀ سیاسی: نقد و بررسی کتاب «فهم نظریههای سیاسی»
|
|
|
|
|
نویسنده
|
علویپور محسن
|
منبع
|
پژوهش و نگارش كتب دانشگاهي - 1397 - شماره : 43 - صفحه:1 -20
|
چکیده
|
اگرچه اندیشهورزی سیاسی را میتوان از جملۀ اولین اشکال اندیشهورزی مکتوب بشری به شمار آورد و بسیاری از متون کلاسیک فلسفی اساساً فلسفۀ سیاسی بودهاند، کاوش در چگونگی اندیشهورزی سیاسی و به دست دادن معیارهایی برای درک آنکه چه اندیشهای سیاسی است و چه اندیشهای نیست، قدمتی چندان طولانی ندارد. عموماً در دهههای میانی قرن بیستم میلادی بود که پژوهشگران فلسفۀ سیاسی به تبیین و ارائۀ الگوهایی برای فهم اندیشههای سیاسی اقدام کردند و کتاب فهم نظریههای سیاسی اثر توماس اسپریگنز از جمله آثار ارزشمند در این زمینه به شمار میرود. اسپریگنز در این اثر که در میان اهالی علوم سیاسی و به ویژه در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری بسیار خوشخوان بوده است و معمولاً به عنوان منبع درسی یکی از دروس روششناسی و یا نظریههای سیاست در مقطع کارشناسی ارشد در نظر گرفته میشود، با ارائۀ الگویی چهار مرحلهای شامل مشاهدۀ بحران و بینظمی، تشخیص درد و علت بحران، بازسازی خیالی جامعۀ مطلوب و در نهایت ارائۀ راهحلی برای درمان درد، بر آن است که اندیشمندان سیاسی در تاملات خویش ناگزیر از این مراحل گذر کردهاند و با فهم این الگو در اندیشههای آنان میتوان ضمن همگامی با آنها در فهم اندیشۀ سیاسیشان، به کارآموزی عملی اندیشهورزی سیاسی نزد آنان اشتغال داشت و از این طریق، گامی در جهت اندیشهورزی سیاسی مستقل برداشت. پژوهش حاضر به دنبال آن است که ضمن بررسی مباحث جاری در زمینۀ چیستی اندیشۀ سیاسی و مقولات محوری آن، اجزای مختلف نظریۀ اسپریگنز برای فهم و یا تبیین نظریههای سیاسی کلاسیک را بررسی کند و با بازخوانی انتقادی این کتاب، ضعفها و قوتهای آن را آشکار نماید.
|
کلیدواژه
|
نظریۀ سیاسی، نظریۀ بحران، تشخیص درد، بازسازی جامعه، راه درمان
|
آدرس
|
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
alavipour@ihcs.ac.ir
|
|
|
|
|