تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل رفتار برنامه‌ریزی شده بر انتخاب روش زایمان

مقدمه: افزایش سزارین‌ های غیر ضروری نشانه عملکرد نامناسب نظام سلامت کشورها می‌باشد. آموزش بهداشت باعث ارتقاء آگاهی‌ مادر طی دوران بارداری می‌شود تا روش مناسبی را برای زایمان خود انتخاب کرده و بدون دلیل بالینی سزارین را انتخاب نکند، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل رفتار برنامه‌ریزی شده بر انتخاب روش زایمان انجام شد. روش‌کار: این مطالعه تجربی در سال 1394 بر روی 90 زن باردار نخست‌زا مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهر یزد انجام شد. افراد ‌با استفاده از روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شده و به سه گروه تقسیم شدند. در گروه اول، بسته آموزشی طراحی شده در قالب مدل طی 3 جلسه آموزشی 60 دقیقه‌ای اجرا شد. به گروه دوم آموزش به روش پمفلت داده شد و گروه کنترل آموزش‌های معمول را دریافت کردند. نگرش، هنجارهای ذهنی، درک کنترل رفتار و قصد زنان باردار قبل و بعد از انجام مداخله توسط ابزار محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفت. همچنین در هفته 38 بارداری از تصمیم مادران، مجدداً سوال شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار ‌آماری spss (نسخه 21) و آزمون‌های آماری کای دو، تی زوجی، کروسکال والیس انجام شد. میزان p کمتر از 0/05 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: قبل از مداخله آموزشی، تفاوت معنی‌داری بین سه گروه در هیچ یک از حیطه‌های مدل (نگرش، هنجار فردی، درک کنترل رفتار، قصد) وجود نداشت (p>0/001). پس از مداخله آموزشی در تمامی حیطه‌ها در گروه آموزش قبل و بعد از آموزش تفاوت معنی‌دار بوده و همچنین مقایسه بین گروه‌ها نیز نشان داد که بین گروه مداخله آموزشی مبتنی بر مدل و گروه آموزش با پمفلت با گروه کنترل، تفاوت معنی‌داری وجود داشت (p<0/001). نتیجه‌گیری: آموزش مبتنی بر مدل روش موثری در افزایش انگیزش، قدرت تصمیم‌گیری و مهارت زنان باردار در خصوص انتخاب زایمان طبیعی است، لذا انجام اقدامات پیشگیرانه و افزایش آگاهی زنان باردار امری ضروری است.