بررسی تاثیر ماساژ شکمی و تکنیک‌های تنفسی در حین لیبر بر طول مدت انقباضات رحمی در زنان نخست‌زا

مقدمه: زایمان یکی از منحصر به فردترین لحظات زندگی زنان است، اما در صورت طولانی شدن، روند طبیعی آن منجر به ایجاد پدیده‌ای غیرقابل تحمل در مادر می‌شود؛ به‌طوری‌که با عوارض نامطلوب مادری و جنینی همراه می‌شود. مطالعه حاضر با هدف بررسیتاثیر ماساژ شکم توام با تکنیک‌های تنفسی بر طول مدت انقباضات رحمی زنان نخست‌زا انجام شد. روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی از مرداد تا آذر ماه سال 1389 بر روی 64 زن باردار نخست‌زا مراجعه‌کننده به بیمارستان لولاگر شهر تهران انجام شد. افراد به روش تخصیص تصادفی بلوکه شده در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. در گروه آزمون (32 نفر)، ماساژ شکمی افلورج به‌ همراه تکنیک‌های تنفسی طی 30 دقیقه ابتدایی فازهای فعال و انتقالی انجام شد و گروه کنترل (32 نفر) مراقبت‌های معمول بخش را دریافت کردند. مشخصات انقباضات رحمی و طول مدت مراحل زایمان در هر دو گروه بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری spss (نسخه 17) و آزمون‌های آماری کای‌دو، فیشر و تی‌مستقل انجام شد. و برای توصیف مشخصات واحدهای پژوهش از جداول توزیع فراوانی و آمار توصیفی استفاده شد. میزان p کمتر از 05/0 معنادار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: میانگین طول مدت مرحله اول زایمان پس از مداخله (74/254±70 دقیقه در مقابل 05/63±311 دقیقه) به طور معناداری در گروه آزمون کمتر از گروه کنترل بود (002/0=p). طول مدت مراحل دوم (952/0=p) و سوم (672/0=p) زایمان بین دو گروه اختلاف معنی‌داری نداشت. میانگین تعداد انقباضات رحمی در گروه مداخله بیشتر بود (001/0>p ). بین دو گروه از نظر میزان سزارین، دکولمان، رحم هیپرتونیک، اپیزیاتومی، خونریزی پس از زایمان و آپگار پایین نوزاد اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (05/0< p). نتیجه‌گیری: ماساژ شکمی توام با تکنیک‌های تنفسی باعث افزایش تعداد انقباضات رحمی در لیبر می‌شود؛ در حالی‌که تاثیر سویی بر نتایج حاصل از زایمان ندارد. لذا پیشنهاد می‌شود این روش غیردارویی جایگزین روش‌های داروهای تقویت کننده انقباضات رحمی مانند اکسی‌توسین شود.