مروری بر مفهوم و ساختارحقوق باروری و جنسی در اسناد بین المللی حقوق بشر

مقدمه: ناخوشی های ناشی از نقض حقوق باروری و جنسی، بخش قابل توجهی از بار بیماری ها در زنان و مردان سنین باروری را در جهان به خود اختصاص می دهد. با توجه به نو ظهور بودن مفهوم، وسعت ساختار و چالش های موجود در تحقق حقوق باروری و جنسی، مطالعه حاضر با هدف مروری بر تاریخچه، مفهوم و مهمترین اجزای ساختاری حقوق باروری و جنسی در راستای افزایش آشنایی ارایه دهندگان خدمات سلامت انجام شد.روش کار: دراین مطالعه مروری، مرور مستندات در بازه زمانی 1946 تا 2013 و با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی pubmed، google scholar و وب سایت سازمان های بین المللی با استفاده از کلید واژه های حقوق باروری، حقوق جنسی، سلامت باروری، سلامت جنسی و حقوق بشر صورت گرفت. مقالات، گزارش ها و انتشارات رسمی سازمان بهداشت جهانی، سازمان ملل متحد، فدراسیون بین المللی تنظیم خانواده، بنیاد سازمان ملل متحد برای فعالیت های جمعیتی، مرکز حقوق باروری، موسسه گات ماچر و موسسه غیر انتفاعی آیبیس به میزان جمعا 11 بیانیه و کنوانسیون و 4 سند فرهنگی مورد مرور قرار گرفت. همچنین نتایج حاصل از تحلیل محتوای قرآن کریم در این مرور مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: مفهوم حقوق باروری و جنسی، به توانایی تمام افراد در تنظیم باروری و بهره بردن از یک رابطه جنسی ایمن و رضایت بخش دو طرفه ‌فارغ از تبعیض، اجبار و خشونت اشاره دارد. ساختار این حقوق متشکل از حق انتخاب در ازدواج و تشکیل خانواده، حق تصمیم گیری در خصوص فرزند آوری، حق تصمیم گیری جنسی فارغ از تبعیض و خشونت و حق آگاهی از اطلاعات و آموزش های لازم می باشد.نتیجه گیری: حقوق باروری و جنسی با دو رکن اصلی حق انتخاب و تصمیم گیری در زمینه سلامت باروری و جنسی فارغ از تبعیض، اجبار و خشونت و حق دسترسی به اطلاعات و آموزش، دربردارنده تامین سلامت باروری و جنسی افراد می باشد. پیچیدگی های مفهوم بین المللی حقوق باروی و جنسی، ضرورت انطباق آن با بستر فرهنگی و اجتماعی جامعه ایران را مطرح می کند.