عملکرد جنسی زنان یایسه و برخی عوامل پیشگویی کننده آن: مطالعه ای مبتنی بر جامعه در شهر ایلام 1390

مقدمه: مطالعاتی در زمینه عملکرد جنسی زنان یایسه انجام گرفته است. علی رغم اهمیت تعیین عوامل پیشگویی کننده عملکرد جنسی در کمک به انجام برنامه ریزی و مداخلات لازم در راستای ارتقا سطح سلامت جنسی، مطالعات در این زمینه بسیار محدود است. مطالعه حاضر با هدف تعیین عملکرد جنسی زنان یایسه و عوامل پیشگویی کننده آن در ایلام انجام شد.روش کار: این مطالعه توصیفی- همبستگی در تیر 1390 در شهر ایلام بر روی 400 زن یایسه همسردار با محدوده سنی 59-50 سال که حداقل 12 ماه و حداکثر 10 سال از قطع قاعدگی آنان گذشته بود، در 80 خوشه انتخاب شده به صورت تصادفی، انجام شد. عملکرد جنسی زنان از طریق مصاحبه در منزل توسط یک پرسشگر زن با استفاده از پرسشنامه مک کوی مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین ارتباط بین متغیرهای فردی و باروری با عملکرد جنسی از آزمون های تی دانشجویی و رگرسیون خطی در نرم افزار spss (نسخه 18) استفاده شد. p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.یافته ها: 77 (19%) اظهار داشتند رابطه جنسی در یک ماه گذشته نداشتند. میانگین ± انحراف معیار امتیاز کلی عملکرد جنسی 29 ± 53 از محدوده امتیاز قابل کسب 100-0 و امتیاز ابعاد علاقه مندی جنسی، رضایتمندی، لیز شدن، ارگاسم و موارد مرتبط با همسر به ترتیب 27 ± 43 ، 26 ±50، 33 ± 52، 39 ± 50 و 29 ± 69 بود. بر اساس نتایج رگرسیون خطی میانگین امتیاز کلی عملکرد جنسی افراد دارای علایم وازوموتور (001/0p < )، بی-اختیاری ادرار (001/0p < )، بیماری های مزمن (01/0=p)، گروه سنی 59-55 سال (01/0=p)، دارای سابقه طلاق یا مرگ همسر قبلی (04/0=p) و افراد دارای درآمد خانوار ناکافی (01/0=p) به طور معنی داری پایین تر بود. علایم وازوموتور و بی اختیاری ادراری و بالا بودن سن با کلیه پنج بعد و سایر عوامل با 3-4 بعد از ابعاد عملکرد جنسی همبستگی معنی داری داشتند (05/0p < ). مدت زمان از شروع قطع قاعدگی، تحصیلات و شغل زن با هیچکدام از ابعاد عملکرد جنسی همبستگی معنی داری نداشت (05/0 < p).نتیجه گیری: مشکلات جنسی از جمله نبود روابط جنسی شایع بود. وجود علایم وازوموتور، ابتلا به بیماری های مزمن، بی اختیاری ادراری، وجود سابقه طلاق یا مرگ همسر قبلی و عدم برخورداری از درآمد کافی خانوار از عوامل پیشگویی کننده ضعف عملکرد جنسی زنان یایسه می باشند.