بررسی آثار توزیعی اقتصاد دانش‌بنیان در کشورهای منتخب اسلامی (رویکرد حداقل مربعات کاملاً اصلاح‌شده)

نابرابری درآمدی یکی از چالش‌های بزرگ در کشورهای اسلامی است، تحقیقات زیادی راجع به کاهش نابرابری درامد از طرق مختلف انجام گرفته است. اقتصاد دانش‌بنیان امروزه در ادبیات اقتصادی مطرح و به‌عنوان عامل مهم و تاثیرگذار بر نابرابری درآمدی محسوب می‌شود.اقتصاد دانش‌بنیان با کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری، پیشرفت فناوری، تعدیلات ساختاری در بخش‌های مهم اقتصادی، ارتقای کارایی نهاده‌های تولید، اصلاح فرایندهای کسب‌وکار، رشد اقتصادی توام با برابری درآمدی بین دهک‌های درآمدی را به همراه دارد. اثر اقتصاد دانش‌بنیان و مولفه‌های آن شامل شاخص دانش، نظام انگیزشی، آموزش و نوآوری بر کاهش نابرابری درآمدی در بین کشور اسلامی، هدف این تحقیق است.با استفاده از روش اقتصادسنجی پانل دیتا (حداقل مربعات کاملاً اصلاح‌شده) عوامل موثر بر کاهش نابرابری درآمدی در کشورهای منتخب اسلامی( ایران، عراق، لبنان، پاکستان، قطر، تاجیکستان، ترکمنستان، عربستان سعودی، مصر، بحرین و سوریه) طی سال‌های 2008 الی 2019برآورد شده است. جهت بررسی ایستایی متغیرها و هم چنان رابطه بلندمدت میان متغیرها از آزمون ریشه واحد و آزمون هم جمعی کائو استفاده‌شده است جهت آزمون معنی‌داری پنل و آزمون اثرات عرض مبدا مشاهدات از آزمون اف لیمر و هاسمن استفاده گردید که با سطح احتمال 99 درصد پانل بودن آزمون و هم چنان با سطح 99 درصد عرض از مبدا با اثرات ثابت تایید گردید. نتایج نشان می‌دهد که افزایش مولفه ترکیبی اقتصاد دانش‌بنیان، که از چهار مولفه دانش ، آموزش ، نوآوری و نظام انگیزشی با استفاده از روش موریس حاصل شده است باعث کاهش نابرابری در کشورهای اسلامی شده است به‌نحوی‌که با افزایش یک درصد مولفه اقتصاد دانش‌بنیان، ضریب جینی 01. درصد کاهش می‌یابد. مولفه آموزش تاثیر منفی و معنی‌دار بر نابرابری درامد دارد به‌نحوی‌که یک درصد افزایش در مولفه آموزش باعث کاهش 0.27 درصد نابرابری درامد در کشورهای اسلامی می‌شود. مولفه دانش نیز تاثیر منفی و معنی‌دار بر نابرابری درامد در کشورهای اسلامی دارد به‌نحوی‌که یک درصد افزایش دانش باعث 0.007 درصد کاهش نابرابری درامد می‌شود همچنین افزایش تولید ناخالص داخلی و تورم نیز بر نابرابری درآمدی کشورها اثرگذار است .بنابراین سیاست‌گذاران اقتصادی کشورهای اسلامی برای کاهش نابرابری بین دهک‌های درآمدی علاوه بر رونق اقتصادی و اعمال سیاست‌های انضباط پولی و مالی برای کنترل تورم باید افزایش مهارت‌های آموزشی، افزایش مراکز رشد و فناوری، شرایط مناسب کسب‌وکار و توسعه کسب‌وکارهای نوین را در دستور کار خود قرار دهندی، حکمرانی و مدیریت پارک، ذی نفعان و زیرساخت ها.

investigating the distributional effects of knowledge-based economy in selected islamic countries(fully modified least squares approach)

the existence of income inequality in all societies and islamic countries brings unfortunate and fragile consequences. in any society where income inequality prevails, the possibility of increasing corruption in the field of trade and commerce, reducing the motivation for economic, social and political activity, production and industry, and increasing crimes. political, increasing unemployment, pessimism between the government and the nation, etc. can disrupt the stability and endurance of the economic system of a country and society. this caused economists to find solutions to control income inequality and balance income distribution. there are many factors that affect income inequality and reduce income inequality in societies, the most important factors that reduce income inequality in islamic countries are the increase in national income, financial development, human capital, gross domestic product, rule of law and external factors have been identified. among the factors that have been effective on income inequality in islamic countries in recent studies, according to scholars and researchers, is the knowledge-based economy and its components.the knowledge-based economy includes innovation, socialization and innovation, self-creation, technological progress, structural evolution in important economic sectors, improving the efficiency of production inputs and achieving continuous development. the knowledge-based economy is mainly based on the use of ideas rather than relying on physical abilities. today, a knowledge-based economy is mentioned in economic literature and is considered an important and influential factor in income inequality. a knowledge-based economy with entrepreneurship, creativity and innovation, technological progress, structural adjustments in important economic sectors, improving the efficiency of production inputs, reforming business processes, economic growth and income equality, according to the definition of the world bank, is a knowledge-based economy based on four components. knowledge, education, innovation and incentive system are based on the fact that each of these four components plays a significant role in economic growth, national welfare and economic progress of the society. and what is the relationship between income inequality in islamic countries? can the knowledge-based economy reduce income inequality and make changes in it? what is the rate and percentage of influence of knowledge-based economy components and indicators on income inequality in islamic countries?the effect of the knowledge-based economy and its components including knowledge index, incentive system, education and innovation on reducing income inequality between islamic countries is the aim of this research. using the econometric method of panel data (completely modified least squares) factors affecting the reduction of income inequality in selected islamic countries (iran, iraq, lebanon, pakistan, qatar, tajikistan, turkmenistan, saudi arabia, egypt, bahrain and syria) during the years 2008 estimated to 2019. to analyze the data, the econometric method of panel data (completely corrected least squares) was used in eviews10 software. to check the stationarity of the variables and also the long-term relationship between the variables, the unit root test and the kao co-integration test were used, and for the panel significance test and the origin width effects test. flimer and hausman’s test was used for the observations, which was confirmed with a 99% probability level of the test being a panel and also with a 99% level of width from the origin with fixed effects. the combination of the components of the knowledge-based economy, which is a combination of indicators (knowledge, education, incentive system, and innovation), has a negative and significant effect on income inequality in the long term, in such a way that with one percent change in this