تحلیل روابط بین ویژگی‌های مقاله‌های نویسندگان یک درصد برتر ایرانی با تاثیر استنادی و اجتماعی آنها

این پژوهش به بررسی رابطۀ بین ویژگی‏‌های کتابشناختی مقاله‌های پژوهشگران یک درصد برتر ایرانی (شامل اثرگذاری ضریب تاثیر مجله و نویسنده، طول مقاله (تعداد صفحه)، عنوان و چکیده، تعداد وابستگی سازمانی، منابع، نویسنده، کلیدواژه‏های نویسنده و کشور (بین‌‏المللی بودن مقاله)، بودجه پژوهانه و نوع دسترسی) با تعداد استناد در وب آو ساینس، خواندگی در مندلی و امتیاز توجه آلتمتریک آنها و نیز حضورشان در پروانه‌های ثبت اختراع بین‌المللی، انتشارات علمی پژوهشگران ایرانی نمایه شده در وب آو ساینس، منابع درسی موجود در شرح برنامۀ درسی رشتۀ خود انجام شده است. به لحاظ هدف، پژوهش کاربردی و رویکرد آن علم‏سنجی است که با روش‌های تحلیل استنادی، آلتمتریکس و کتاب‏سنجی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل 12 پژوهشگر یک درصد برتر ایرانی موجود در فهرست منتشر شده در سامانۀ شاخص‌های اساسی علم زیر نظر پایگاه کلاریویت آنالیتیکس در سال 2020 است. یافته‌ها نشان داد که تعداد وابستگی سازمانی، تعداد نویسنده، تعداد منابع، طول کلمات عنوان و چکیده، شاخص هرش نویسندگان و ضریب تاثیر مجله بر تاثیر استنادی و اجتماعی و به همراه تعداد کلیدواژه‌های نویسنده و صفحات بر تعداد خواندگی اثرگذار بودند. به علاوه، مقاله‌های با میانگین شاخص هرش نویسنده بالاتر، بیشترین امتیاز توجه آلتمتریک و خواندگی و مقاله‌های با عناوین طولانی‌تر پایین‌ترین امتیاز توجه آلتمتریک را داشتند. همچنین، مقاله‌های اشتراکی حاصل همکاری علمی امتیاز توجه آلتمتریک و خواندگی بیشتری دریافت کرده‌اند. تاثیرگذاری استنادی، اجتماعی و تعداد خواندگی مقاله‌های فاقد حمایت پژوهانه از سوی سازمان یا نهادی خاص نیز بیشتر بوده است. بررسی درجه اصالت دانشگاهی پژوهشگران یک درصد برتر و همکارانشان نشان از تحرک علمی در رزومۀ شغلی و تحصیلی ایشان دارد. با وجود این، درجه اصالت دانشگاهی پژوهشگران یک درصد برتر رابطۀ معناداری با تاثیرگذاری‌ استنادی و اجتماعی‌شان نداشت. از طرفی، 1.5 درصد بروندادهای پژوهشی پژوهشگران یک درصد برتر از سوی پروانه‌های ثبت اختراع استناد دریافت کرده‌اند که در این میان امید اخوان و نصرت‌الله دبیر وزیری بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. این پژوهشگران تاثیرگذاری ملی قابل‌توجهی بر مبنای سنجه‌های حضور در بروندادهای پژوهشی ایرانی و نیز حضور در منابع شرح برنامۀ درسی نداشتند. اعمال کردن ویژگی‌های موثر بر تاثیر استنادی و اجتماعی مقاله، مطرح شده در پژوهش حاضر می‌تواند کمک‌کنندۀ سایر پژوهشگران در افزایش اثربخشی بروندادهای پژوهشی‌شان باشد. همچنین، همبستگی ناچیز میان امتیاز توجه آلتمتریک و تعداد استناد نشان داد که سنجه‌های جایگزین تنها می‌توانند نقش مکملی برای سنجه‌های استنادی داشته‌ باشند.

exploring the relationships between the characteristics of papers published by the iranian top one percent researchers and their citation and social impacts

the purpose of this study in the first phase was to determine the relationships between the characteristics of the articles published by the iranian top one percent researchers in 2020 (journal impact factor, and author impacts; paper, abstract, and title lengths; author affiliations, number of references, author supplied keywords, and number of countries; access type, and funding) with the citation counts, readership counts, and altmetric attention score (aas), which were respectively extracted from web of science (wos), mendeley and altmetic.com. the research aim in the second phase was to demonstrate their presence in the international patents, iranian research outputs indexed in wos, the curriculum of their fields, profiling services, and their academic inbreeding status and collaborations patterns. the method of this applied study was descriptive in terms of purpose and scientometric in terms of approach, which was conducted based on citation analysis, altmetric and bibliometric techniques. the statistical population of the research was 12 iranian top one percent researchers from the top one percent researchers listed on clarivate analytics in 2020. the findings demonstrated that the characteristics of the articles, including the number of affiliations, authors’ h index, journal impact factor, authors and references counts, and title and abstract length, have been correlated positively with their citations, aas, and readership. in addition, articles published by authors with a higher h index had a greater aas and readership, and articles with longer titles had a lower aas. however, no statistically significant correlation was found between the citation counts and the aas with the author keywords counts, and paper lengths, also between the aas with the countries count. the access type variable did not affect the number of citations, but non open access articles received higher aas and readership than open access articles. in addition, funded articles obtained less citations, aas, and readership than non funded articles. there was no relationship between academic inbreeding of iranian top one percent researchers with their citations and aas. however, there was a weak correlation between the average number of citations and aas of the iranian top one percent researchers. eventually, these researchers did not have a high national impact based on the indicators of presence in the references of iranian papers indexed in wos and references/resources of the curriculum of their field. just 1.5 percent of publications of these researchers’ were cited in patents, and many of them were contributed by omid akhavan and nosratullah dabir vaziri.