تبیین موانع و راهکارهای نظریه‌پردازی در علوم انسانی و اجتماعی (مطالعه موردی: اعضای هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز)

دستیابی به اندیشه‌های تازه و راهکارهای موثر برای توسعه نوآوری و خلاقیت، از طریق پژوهش‌های اصیل علمی و نظریه‌پردازی حاصل می‌شود. نظریه‌پردازی در تولید دانش نو در حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی اهمیت دارد، پژوهش حاضر به شناسایی موانع نظریه‌پردازی در این حوزه‌ها و ارائه راهکارهایی در جهت رفع این موانع می‌پردازد. پژوهش به صورت پیمایشی انجام شده است و به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه‌ استادان رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه شهید چمران اهواز هستند که در سال تحصیلی 1397-1396 مشغول به خدمت هستند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای محقق ساخته است که به دلیل محدود بودن جامعه پژوهش، میان تمامی افراد جامعه (172 نفر) توزیع و در نهایت 121 پرسشنامه (ضریب بازگشت 34/70 درصد) گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون فریدمن انجام گرفته است. یافته‌ها نشان داد که مهم‌ترین موانع نظریه‌پردازی در علوم انسانی و اجتماعی به ترتیب عبارتند از: موانع فرهنگی سیاسی، موانع اجتماعی، موانع اقتصادی، حمایتی و مالی، موانع قانونی سازمانی، موانع آموزشی، موانع روش‌شناختی (پژوهشی) و موانع فردی روانشناختی. در پایان نیز راهکارهایی برای توسعه‌ نظریه‌پردازی در این حوزه‌ها ارائه شده است. شناسایی مشکلات و چالش‌های موجود در مسیر نظریه‌پردازی به سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران کشور کمک خواهد کرد تا در راستای رفع موانع و کمک به توسعه‌ فرایند نظریه‌پردازی علوم انسانی و اجتماعی، برنامه‌ریزی و اقدام کنند.