ارتباطات علمی چهره‌ های ماندگار ایران در علوم انسانی، فنی و مهندسی: بررسی دو پدیده استناد دیرهنگام و زودهنگام

زمینه: چهره‌های ماندگار در ایران در حوزه‌های گوناگون از جمله تاثیرگذارترین پژوهشگران در سطح ایران محسوب می‌شوند و انتظار می‌رود تولیدات علمی مکتوب ایشان به ویژه مقالاتشان مورد استفاده مخاطبان بسیاری در جامعه علمی ملی و بین‌المللی باشد. در راستای بررسی ارتباط علمی ایشان و میزان استفاده از تولیدات علمی‏شان، دو پدیده استناد زودهنگام (ضریب تاثیر آنی) و دیرهنگام (پدیده زیبای خفته) در ارتباط علمی مطرح است که اولی به سرعت رویت‌پذیری یک پژوهش و دومی به دیرکرد در استناددهی و برقراری ارتباط علمی برمی‌گردد.هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تولیدات علمی مشاهیر علمی ایران در علوم انسانی، فنی و مهندسی در جامعه علمی بین‏المللی (ارتباطات علمی ایشان)، مطالعه تطبیقی دو پدیده استناد زودهنگام و دیرهنگام در تولیدات علمی این چهره‌های ماندگار و نیز بررسی وضعیت استنادی به‌منظور تعیین رفتار استنادی متخصصان این حوزه‏ها است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد نوعی مطالعه توصیفی بود که با استفاده از شاخص‌های علم‌سنجی صورت گرفت. جامعه پژوهش شامل کلیه 604 برونداد مکتوب تالیف‌شده توسط 29 برگزیده چهره‌های ماندگار از ابتدا تا کنون بود که تا پایان سال 2017 در دو پایگاه استنادی وب آف‌ساینس و اسکوپوس نمایه شده‌ بودند. داده‌های پژوهش از این دو پایگاه گردآوری و با نرم‌افزار اکسل تحلیل شدند.یافته‏ها: طول خواب در حوزه‏های علمی متفاوت است و میزان خفتگی در وب آف‌ساینس کمتر از اسکوپوس است. همچنین، وضعیت استناددهی در علوم انسانی پایین‏تر از سایر حوزه‌ها است، علوم انسانی با 16/7 درصد و فنی و مهندسی با 16/5 درصد برونداد پژوهشی استناد نشده در خواب هستند و هنوز بیدار نشده‌اند و نیز وضعیت زوداستنادی به نسبت کل تولیدات علمی در فنی و مهندسی تقریباً 2/5 برابر علوم انسانی است.