اثرات محافظتی مصرف برگ گیاه بادرنجبویه بر اختلالات یادگیری ناشی از تجویز استات سرب در دوران قبل و بعد از تولد در رت

چکیدهزمینه و هدف: استرس اکسیداتیو یکی از مکانیسم‌های ملکولی احتمالی در نوروتوکسیسیته سرب است. از طرف دیگر گیاه بادرنجبویه یا ملیس که به صورت گسترده در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی بالا است. در این تحقیق اثرات محافظت کنندگی ملیس بر اثرات ناشی از سمیت سرب بر قابلیت یادگیری مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی - آزمایشگاهی 40 رت ماده باکره از نژاد ویستار پس از آمیزش به گروه‌های کنترل، کنترل مثبت (سرب و ویتامینc)، کنترل منفی (سرب 2/0 درصد در آب آشامیدنی) و گروه‌های آزمایشی شامل سه گروه سرب و ملیس تقسیم شدند. ملیس در سه دوز 25، 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن و به صورت خوراکی تجویز شد. تیمار از هفتمین روز بارداری رت‌ها شروع و طی دوران حاملگی و شیردهی ادامه یافت. زاده‌های گروه‌های مختلف در سن سه ماهگی از نظر قابلیت یادگیری و حافظه توسط ماز آبی موریس مورد ارزیابی قرار گرفته و با یکدیگر مقایسه شدند.یافته ها: قرارگیری در معرض سرب طی دوران جنینی و پس از آن موجب بروز اختلالات یادگیری می‌شود. در حالی که تجویز هم‌زمان ملیس و سرب و هم‌چنین ویتامین c و سرب تا حد زیادی اثرات زیانبار سرب بر یادگیری را جبران می‌کند.نتیجه‌گیری: از آنجا که بین گروه کنترل و گروه‌های ملیس و سرب و ویتامین c و سرب تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که ملیس دارای اثرات آنتی اکسیدانی معادل با ویتامین c می‌باشد. بنابراین ملیس مشابه با ویتامین c می‌تواند اثرات نوروتوکسیسیته سرب را تعدیل کند.واژگان کلیدی: آنتی اکسیدان، استات سرب، یادگیری، بادرنجبویه