سل خارج ریوی و مقایسه آن با سل ریوی در استان مرکزی(1390 – 1380)

چکیدهزمینه و هدف: مایکوباکتریوم توبرکلوزیس به طور معمول در ریه‎ها ایجاد عفونت می‎نماید. اما ممکن است اندام‎های غیر از ریه‎ها را نیز درگیر نماید. هدف این مطالعه بررسی تحلیلی وضعیت بیماری سل خارج ریوی در استان مرکزی می‎باشد. مواد و روش‎ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی اطلاعات موجود در نرم افزار و دفاتر ثبت اطلاعات موجود درمراکز بهداشت شهرستان‎ها جمع آوری و با کمک نرم افزار اماری spss نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‎ها: در مدت فوق 1787 بیمار مبتلا به سل شناسایی شدند که از این تعداد 2/24 درصد مبتلا به سل خارج ریوی بودند. 9/1 درصد بیماران مبتلا به سل خارج ریوی همراه با عفونت hiv بودند. نسبت جنسی زن به مرد برابر 3/1 می‎باشد. 5/82 درصد از مسلولین خارج ریوی دارای ملیت ایرانی و میانگین سنی 3/43 سال بودند. سل غدد لنفاوی، استخوان و مفاصل و سل پلور بیش‎ترین شیوع را داشتند. همچنین سل خارج ریوی به طور معنی‎داری در جنس مونث، سن 55-15 بیشتر بوده و تاخیر در تشخیص آن بیشتر از سل ریوی است و برعکس میزان عود در سل ریوی به طور معنی‎داری بیشتر از سل خارج ریوی است. نتیجه‎گیری: با توجه به این که نسبت سل ریوی اسمیر مثبت به مجموع سل ریوی اسمیر منفی و سل خارج ریوی کمتر از یک می‎باشد و همچنین بالاتر بودن تاخیر تشخیص سل خارج ریوی لازم است نسبت به آموزش پزشکان و کارکنان بهداشتی درمانی در زمینه آشنایی بیشتر با سل خارج ریوی و راه‎های تشخیص آن برنامه‎ریزی بیشتری انجام شود. واژگان کلیدی: سل خارج ریوی، استان مرکزی، سل ریوی