تولید داروی ضد سرطان تاکسول در قارچ‎های اندوفیت جداسازی شده از فندق(Corylus avellana)

چکیدهزمینه و هدف: تاکسول یک ترکیب دی‎ترپنوییدی است که اولین بار از درخت سرخدار و سپس از درختان دیگر مانند فندق جداسازی شد. تحقیقات نشان داده است که برخی قارچ‎های اندوفیت جداسازی شده از این گیاهان نیز قادر به تولید تاکسول هستند. ژن dbat یکی از ژن‎های کلیدی در مسیر بیوسنتزی تاکسول است که تشکیل باکاتین iii، یکی از پیش‎سازهای اصلی در مسیر بیوسنتزی تاکسول را کاتالیز می‎‎کند. هدف از این مطالعه بررسی تولید تاکسول توسط قارچ‎های اندوفیت جداسازی شده از گیاه فندق بود.مواد و روش‎ها: در این مطالعه مورد- شاهدی، قارچ‎های اندوفیت از درختان فندق در منطقه فندق‎لو واقع در استان اردبیل، جداسازی و به روش نوک‎هیف خالص‎‎سازی شدند. dna ژنومی قارچ‎های اندوفیت به روش ctab، استخراج شد. حضور ژن dbat توسط واکنش زنجیره‎ای پلیمراز مورد آزمایش قرار گرفت. تولید تاکسول در محیط‎های کشت قارچی، به روش کروماتوگرافی لایه نازکّ بررسی گردید. یافته‎ها: پس از خالص‎سازی، 60 قارچ از اندام‎های مختلف درختان فندق جداسازی گردید. حضور ژن dbat در 12 ایزوله با استفاده از پرایمرهای اختصاصی توسط pcr به اثبات رسید. بررسی تولید تاکسول در کشت این ایزوله‎ها، نشان داد که 7 ایزوله توانایی تولید تاکسول را در شرایط آزمایشگاهی داشتند.نتیجه‎گیری: گروهی از قارچ‎های اندوفیت جدا شده از فندق، رویش یافته در شمال غرب ایران، حاوی ژن dbat، ژن مولد آنزیم کلیدی در مسیر بیوسنتزی، بودند و از آن میان تعدادی در شرایط آزمایشگاهی قادر به تولید تاکسول بودند.واژگان کلیدی: اندوفیت‎ها، باکاتین iii، تاکسول، فندق، قارچ