مروری بر فعالیت ضد ویروسی گیاهان دارویی علیه کروناویروس های سارس، مرس و کووید 19

مقدمه: کروناویروس ها به طور عمده در انسان عامل بیماری تنفسی هستند که از گونه‌های شناخته شده، کروناویروس‌های عامل بیماری سارس، مرس و کووید بیماری‌زایی شدید تنفسی ایجاد می‌کنند. تاکنون درمان اختصاصی برای این بیماری‌ها یافت نشده است. با توجه به اثرات مفید گیاهان دارویی به عنوان ترکیبات آنتی اکسیدان و ضد التهاب، استفاده از ترکیبات گیاهی می‌تواند در عفونت خفیف کرونا ویروس‌ها موثر باشد.روش کار: پایگاه داده پاب مد برای جستجوی مقالات حاوی عبارت‌های کروناویروس، سارس، مرس و همچنین انسان و طب گیاهی استفاده شد. معیار ورود، تمام مقالات کامل با کلید واژه‌های ذکر شده و معیار خروج، مقالات خلاصه و مقالات ارائه شده در همایش‌ها بود. در مجموع 36 مقاله در مورد کرونا ویروس‌های انسانی یافت شد. اکثر مطالعات در مورد سارس (sars-cov) با 26 مقاله (72.22 درصد) بود. دو مقاله (5.55 درصد) در مورد کووید 19 (sars-cov-2) و تنها یک مقاله (2.77 درصد) در مورد مرس (mers-cov) یافت شد. لازم به ذکر است که یک مطالعه شامل sars-cov و mers-cov و شش مطالعه (16.66 درصد) نیز به بررسی همزمان سارس، مرس و کوید 19 پرداخته‌اند.ملاحظات اخلاقی: اصول اخلاقی در نگارش مقاله، طبق دستورالعمل کمیته اخلاق کشوری و آیین نامه cope رعایت شده است.یافته‌ها: برخی از گیاهان دارویی با فعالیت ضد ویروسی موثر علیه کروناویروس های سارس، مرس و کووید 19 شناسایی شده‌اند که شامل چای سبز، دارچین، شیرین بیان، درمنه، مریم گلی، تره، ریواس، گزنه و شاتوت است. با توجه به اینکه این گیاهان دارویی قبلاً ً با اثرات متفاوت درمانی در فارماکوپه دارویی انسان استفاده شده است توصیه می‌شود برای دستیابی به دوز موثر علیه کروناویروس های شایع انسانی، آزمایش‌های بالینی روی انسان انجام شود.نتیجه‌گیری: اگرچه برخی گیاهان دارویی برای استفاده در درمان کروناویروس های عامل سندروم تنفسی در انسان توصیه شده است، اما تاکنون اثرات این گیاهان بر سایر فاکتورهای بیولوژیک مورد مطالعه قرار نگرفته است که لازم است همزمان با آزمایشات بالینی و تایید کارایی این ترکیبات، اثرات جانبی آنها مورد ارزیابی قرار گیرد. 

a review on antiviral activity of phytogenic compounds against sars, mers and covid-19 coronaviruses

introduction: coronaviruses are mainly the cause of respiratory disease in humans, and among the known species, the coronaviruses that cause sars, mers, and covid 19 cause severe respiratory disease. so far, no specific treatment has been found for these diseases. considering the beneficial effects of medicinal plants as antioxidant and anti-inflammatory compounds, the use of herbal compounds can be effective in mild infection of coronaviruses.methods: pubmed database was used to search for articles containing the terms coronavirus, sars, mers, as well as human and herbal medicine. the inclusion criteria were all full articles with the mentioned keywords and the exclusion criteria were summary articles and articles presented in conferences. a total of 36 articles on human coronaviruses were found. most of the studies were about sars (sars-cov) with 26 articles (72.22%). two articles (5.55%) were found about covid-19 (sars-cov-2) and only one article (2.77%) about mers (mers-cov). it should be noted that one study included sars-cov and mers-cov and six studies (16.66%) also investigated sars, mers and covid-19 at the same time. ethical principles have been respected in writing the article, according to the instructions of the national ethics committee and cope regulations.results: some medicinal plants have been identified with effective antiviral activity against sars, mers, and covid-19 coronaviruses, including green tea, cinnamon, licorice, cure, sage, chives, rhubarb, nettle, and blackberry. considering that these medicinal plants have already been used with different therapeutic effects in the human medicinal pharmacopoeia, it is recommended to conduct clinical trials on humans in order to achieve an effective dose against common human coronaviruses.conclusions: although some medicinal plants have been recommended for use in the treatment of coronavirus respiratory syndrome in humans, the effects of these plants on other biological factors have not been studied, until now. it is necessary to evaluate their side effects simoultaneous with clinical trials and confirming the effectiveness of these compounds.