مدل‌یابی معادلات ساختاری برون‌گرایی و اختلال سلوک با بزهکاری با نقش میانجی هوش اخلاقی در نوجوانان کانون اصلاح و تربیت

مقدمه: بزهکاری یک چالش جدی برای نوجوانان است و تاثیرات منفی اجتماعی قابل توجهی می‌گذارد. هدف اصلی این پژوهش، مدل‌یابی معادلات ساختاری برونگرایی و اختلال سلوک با بزهکاری: نقش میانجی هوش اخلاقی در نوجوانان کانون اصلاح و تربیت شهر کرمان بود. روش کار: این پژوهش توصیفی- همبستگی و از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه نوجوانان کانون اصلاح و تربیت شهر کرمان به تعداد 80 نفر تشکیل دادند که با استفاده از جدول مورگان نمونه 66 نفره به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع ‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه‌های تیپ شخصیتی هانس آیزنک (1963)، پرسش‌نامه اختلال سلوک گودمن (1997)، پرسش‌نامه بزهکاری نوجوانان آیتی (1393) و پرسش‌نامه هوش اخلاقی لینک و کیل (2005) استفاده شد. برای تجزیه تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی pearson، رگرسیون و مدل‌سازی معادلات ساختاری مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بین برونگرایی با بزهکاری نوجوانان رابطه‌ی مستقیم و مثبت معنی‌داری وجود دارد (0/564 = r، 0/001 = p). بین اختلال سلوک با بزهکاری نوجوانان، رابطه مستقیم و مثبت معنی‌داری وجود دارد (0/541 = r، 0/001 = p). بین برونگرایی با هوش اخلاقی نوجوانان، رابطه مستقیم و مثبت معنی‌داری وجود دارد (0/473 = r، 0/001 = p). بین اختلال سلوک با هوش اخلاقی نوجوانان، رابطه مستقیم و منفی معنی‌داری وجود دارد (0/863 - = r 0/001 = p). بین هوش اخلاقی و بزهکاری، رابطه مستقیم منفی وجود دارد (0/536- = r، 0/001 = p). بین برونگرایی با بزهکاری نوجوانان با نقش میانجی هوش اخلاقی، رابطه‌ای وجود نداشت. بین اختلال سلوک با بزهکاری نوجوانان با نقش میانجی هوش اخلاقی رابطه‌ای وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل، می‌توان اذعان داشت که هوش اخلاقی به عنوان مولفه‌ای اثرگذار بر بزهکاری متاثر از برونگرایی و اختلال سلوک در نوجونان می‌باشد. بنابراین برنامه‌های تربیتی و آموزشی برای تقویت هوش اخلاقی در مدارس و خانواده‌ها اجرا شود، چون این برنامه‌ها می‌توانند مهارت‌های اخلاقی و قدرت تصمیم‌گیری اخلاقی را در نوجوانان تقویت کنند و به کاهش اختلال سلوک و در نتیجه بزهکاری کمک نمایند.

modeling the structural equations of extraversion and conduct disorder with the mediating role of moral intelligence in juveniles of correctional center

introduction: delinquency is a serious challenge for teenagers and has significant negative social effects. the main goal of this research was to find out the structural equation modeling of extraversion and delinquent behavior disorder: the mediating role of moral intelligence among the juveniles of kerman correctional center.methods: this was a descriptive correlational research of structural equation model type. the statistical population of this research was made up of 80 juveniles of kerman correctional center, who were selected and studied by simple random sampling using morgan’s table. to collect information, hans eysenck’s (1963) personality type questionnaire, goodman’s conduct disorder questionnaire (1997), aiti juvenile delinquency questionnaire (2013) and link and keel’s moral intelligence questionnaire (2005) were used. descriptive and inferential statistics (structural equation modeling) were used for data analysis through spss-28 and smart pls-3 software.results: the results of this research showed that there is a direct and positive relationship between extraversion and juvenile delinquency. there is a significant direct and positive relationship between conduct disorder and juvenile delinquency. there is a direct and positive relationship between extroversion and moral intelligence of teenagers. there is a significant direct and negative relationship between conduct disorder and moral intelligence of adolescents. there is a direct negative relationship between moral intelligence and delinquency. there was no relationship between extraversion and juvenile delinquency as a mediator of moral intelligence. there was no relationship between conduct disorder and juvenile delinquency with the mediating role of moral intelligence.conclusions: according to the results, it can be acknowledged that moral intelligence is an effective component of delinquency affected by extroversion and behavior disorder in teenagers. therefore, education and training programs should be implemented to strengthen moral intelligence in schools and families, because these programs can strengthen moral skills and moral decision-making power in teenagers and help reduce behavioral disorders and, as a result, delinquency.