الگوی تغذیه در کودکان 1 ‌ساله مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهری و روستایی رفسنجان در سال 1396

زمینه و هدف  در حالی ‌که رشد مطلوب نوزاد به مجموعه پیچیده‌ای از عوامل وابسته است، الگوی شیردهی و تغذیه تکمیلی شیرخواران از اهمیت غیرقابل‌انکاری برخوردار است. از این ‌رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با الگوی تغذیه نوزادان 1 ‌ساله مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهرستان رفسنجان انجام شد. مواد و روش ها این مطالعه توصیفی در سال 1396 روی 600 مادر دارای کودک 1 ‌ساله تحت پوشش مراکز بهداشتی شهر رفسنجان انجام شد. مادران علاقه‌مند به ‌صورت تصادفی از میان مراجعین دارای پرونده بهداشتی انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش‌نامه حاوی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و سوالات مربوط به تغذیه کودک جمع‌آوری و با نرم‌افزار spss نسخه 18 تجزیه‌وتحلیل شد. ملاحظات اخلاقی این مطالعه با کد اخلاقی ir.rums.rec.1396.179 در کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه علوم‌پزشکی رفسنجان به ثبت رسیده است.یافته ها حدود 95 درصد از مادران شرکت‌کننده در این مطالعه، شیردهی نوزاد خود را از 1 ‌ساعت پس از زایمان شروع و 56/7 درصد آن‌ها شیردهی را تا 1 ‌سالگی به ‌طور کامل انجام داده‌اند. نتایج نشان می‌دهد بیشتر مادران، تغذیه تکمیلی را با 1 تا 3 قاشق در وعده شروع کرده و حدود 90 درصد آن‌ها تغذیه تکمیلی را بر اساس توصیه‌های کارکنان بهداشت انجام داده بودند. همچنین مهم‌ترین دلایل شروع شیر خشک در شیرخواران، اختلال در رشد و نمو کودک (34 درصد)، کمبود شیر مادر (17 درصد)، بیماری مادر (14 درصد)، نگرفتن سینه (11 درصد) و دوقلو بودن کودکان (8 درصد) است.نتیجه گیری با وجود آموزش چهره‌ به ‌چهره به مادران در مراکز بهداشتی هنوز هم در شروع صحیح تغذیه تکمیلی و ادامه آن مشکلاتی وجود دارد؛ بنابراین ارائه آموزش شیردهی به مادران با روش‌های گوناگون و متنوع باید سرلوحه اقدامات مراکز بهداشتی قرار گیرد.

feeding patterns in one-year-old children referred to urban and rural health care centers in rafsanjan city in 2017

background and aim the early years of life are the most critical stage in the growth and development of children. while the optimal development of children depends on a complex set of factors, the pattern of breastfeeding and complementary feeding of infants is of undeniable importance. therefore, the present study conducted to investigate the factors related to the feeding patterns of one-year-old children referred to healthcare centers in rafsanjan city. methods & materials his descriptive study was performed on 600 mothers with one-year-old children under the auspices of healthcare centers in rafsanjan city in 2017. volunteered mothers with active health records were selected randomly. the required information was collected through a questionnaire containing demographic characteristics and questions related to the feeding of children and was analyzed by spss software, version 18.ethical considerations the ethics committee of rafsanjan university of medical sciences (rums) approved the present study (code: ir.rums.rec.1396.179).results about 95% of mothers participating in this study started breastfeeding their children up to one hour after delivery, but 56.7% of them completed breastfeeding by one year of age. the results show that most mothers had started supplemental feeding with two or three spoons in each meal, and about 90% of them followed the health worker’s advice. also, the most important reasons for feeding children with powdered milk are disorders in the child’s development (34%), inadequate breast milk (17%), maternal disease (14%), do not take the mother’s breast (11%) and children being twins (8%).conclusion despite face-to-face training for mothers in health care centers for feeding their children, still there are some difficulties in commencing complementary feeding and its continuation. therefore, need for more health and nutrition education regarding the best ways for feeding children to mothers by personnel of rafsanjan health care centers.