هم‌سنجی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و شفقت‌درمانی بر افکارخودآیند منفی، علائم روان‌شناختی، شدت درد و کیفیت زندگی

زمینه و هدف سندرم فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن همراه با درد گسترده اسکلتی‌عضلانی است که در درجه اول زنان را مبتلا می‌کند و بر بسیاری از ابعاد زندگی روان‌شناختی و اجتماعی فرد تاثیر منفی می‌گذارد. این پژوهش با هدف هم‌سنجی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و شفقت‌درمانی بر افکارخودآیند منفی، علائم روان‌شناختی، شدت درد و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا انجام شد.مواد و روش ها این مطالعه، یک مطالعه نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون‌‌پس‌آزمون با 2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی افراد دارای علائم فیبرومیالژیای مراجعه‌کننده به کلینیک درد مهرگان منطقه 3 میرداماد، کلیلینک درد سیدخندان منطقه 4 تهران و کلینیک درد بیمارستان طالقانی منطقه 1 تهران تشکیل دادند. از این جامعه 30 نفر به‌صورت دردسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی ساده در 3 گروه آزمایشی 1، گروه آزمایشی 2 و کنترل قرار داده شدند. تعداد افراد نمونه 30 نفر بودند که هرکدام از این گروه‌ها شامل 10 نفر بودند. ابزارهای به‌کار‌رفته در این پژوهش شامل پرسش‌نامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی، پرسش‌نامه شدت درد، پرسش‌نامه علائم روان‌شناختی (اضطراب، استرس و افسردگی) ، پرسش‌نامه افکارخودآیند منفی بود.ملاحظات اخلاقی این مطالعه با شناسه ir. iau. arak. rec. 1400.005 به تصویب کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک رسیده است.یافته ها تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها به‌روش تحلیل کوواریانس اثربخشی هر دو مداخله شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و شفقت‌درمانی بر 4 متغیر شدت درد، علائم روان‌شناختی، افکار خودآیند منفی و کیفیت زندگی را تایید کرد (0/05>p). مقایسه دو روش مداخله نشان داد دو مداخله اجرا‌شده، اثربخشی تقریباً یکسانی بر شدت درد، علائم روان‌شناختی و افکار خودآیند منفی داشتند (p>0/05).اما اثربخشی مداخله ذهن آگاهی بر کیفیت زندگی به طور معنا داری بیشتر از مداخله شفقت درمانی بود(0/05>p)نتیجه گیری نتایج بیانگر آن است که رویکردهای درمانی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و شفقت‌درمانی برای افراد دارای بیماری فیبرومیالژیای تحت درمان مناسب است.

comparing the effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness and compassion therapy on automatic negative thoughts, psychological symptoms, pain intensity, and quality of life in patients with fibromyalgia

background and aim fibromyalgia syndrome is a chronic disease that causes widespread musculoskeletal pain. it primarily affects women and negatively impacts many aspects of a person’s psychological and social life. this study aimed to compare the effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness and compassion therapy on automatic negative thoughts, psychological symptoms, pain intensity, and quality of life in patients with fibromyalgia syndrome.methods & materials this research is a quasi-experimental study with a pre-test-post-test design with two experimental and one control group. the statistical study population consisted of all individuals with fibromyalgia syndrome referred to mehregan pain clinic in mirdamad (district 3), seyed khandan clinic (district 4), and taleghani hospital pain clinic (district 1) in tehran city, iran. of them, 30 patients were randomly selected and divided into three groups of experimental 1, experimental 2, and control; each group will include 10 people. the instruments used in this study included the world health organization quality of life questionnaire (whoqol bref), pain intensity questionnaire (pis), psychological symptoms questionnaire (anxiety, stress and depression [dass]), and automatic negative thoughts (qns).ethical considerations this study was approved by the research ethics committee of arak branch, islamic azad university (code: ir.iau.arak.rec.1400.005). results the analysis of covariance showed the effectiveness of both cognitive therapies based on mindfulness and compassion therapy on four variables of pain intensity, psychological symptoms, automatic negative thoughts, and quality of life (p<0.05). comparing the two intervention methods showed that both therapies had almost the same effect on pain intensity, psychological symptoms, and automatic negative thoughts (p<0.05) but the effectiveness of mindfulness intervention on the quality of life was significantly higher than compassion intervention (p<0.05). conclusion the results indicate that cognitive therapy based on mindfulness and compassion therapy are suitable for people with fibromyalgia under appropriate treatment.