عوامل موثر بر مصرف مواد غذایی سالم در زنان پره‌دیابتی شهر اراک در سال 1398؛ کاربرد نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده

زمینه و هدف: با توجه به اینکه عدم تغذیه سالم ابتدا سبب بروز حالت پره‌دیابت و سپس دیابت آشکار می‌‌شود و هر ساله حدود پنج تا ده درصد افراد مبتلا به عدم تحمل گلوکز به دیابت نوع2 مبتلا می‌شوند، این پژوهش با هدف شناخت عوامل موثر بر مصرف مواد غذایی سالم (بر اساس هرم غذایی) توسط زنان پره‌دیابتی بر اساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده انجام شد.مواد و روش ها: مطالعه مقطعی‌تحلیلی حاضر بر روی 99 نفر از زنان میانسال پره‌دیابتی مراجعه‌‌کننده به مراکز سلامت شهر اراک در سال 1398 انجام شد. روش جمع‌‌آوری اطلاعات در این مطالعه از طریق پرسش‌نامه‌‌ای مبتنی بر تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده و چک‌لیست مصرف مواد غذایی سالم بود. داده‌ها از طریق تحلیل همبستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون خطی تجزیه‌و‌تحلیل شدند.ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با کد ir.arakmu.rec.1398.07 به تصویب کمیته اخلاق در پژوهش دانشگاه علوم‌پزشکی اراک رسیده است.یافته ها میانگین نمره رفتار رژیم غذایی 0/28±1/34 بود و 41 درصد از افراد حداقل یک بار در هفته و 35 درصد حداقل یک بار در ماه، مواد قندی مانند کیک، شیرینی و شکلات را مصرف می‌کردند. تحلیل رگرسیون نشان می‌دهد با افزایش یک انحراف معیار در نمره قصد رفتاری، نمره رفتار رژیم غذایی سالم 0/22 انحراف معیار افزایش خواهد یافت (0/05>p). نتیجه گیری: برای دست‌‌یابی به سبک زندگی سالم در گروه آسیب‌پذیر و افراد پیش‌دیابتی، تاکید بر افزایش توانمندی آنان در زمینه انتخاب غذای سالم و تقویت انگیزه‌های فردی در راستای نیل به تصمیم‌گیری صحیح و درنهایت رعایت مصرف صحیح مواد غذایی می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های آموزشی مسئولین بهداشتی جهت کاهش ابتلا به دیابت مورد توجه قرار گیرد.

Factors Affecting Consumption of Healthy Foods Among Prediabetic Women in Arak City in 2019: The Application of the Planned Behavior Theory

Background and Aim: A lack of healthy nutrition first causes prediabetes and then overt diabetes, and every year about 5% to 10% of people with glucose intolerance develop type 2 diabetes. This study aimed to assess the factors affecting the consumption of healthy foods (CHF) based on the food pyramid among prediabetic women based on the Theory of Planned Behavior (TPB).Methods Materials: This crosssectional study was conducted in 2019 on 99 prediabetic women selected from comprehensive healthcare centers in Arak, Iran. A demographic questionnaire, a TPBbased questionnaire, and a food consumption Questionnaire were used for data collection. Data were analyzed through Spearman rsquo;s correlation and linear regression analyses.Ethical Considerations: This study was approved by the Research Ethics Committee of Arak University of Medical Sciences (Code: IR.ARAKMU.REC.1398.07).Results: The Mean ±SD score of diet behavior was 1.34 ±0.28 (in the possible range of 02). Around 41% of participants consumed sugary foods such as sweets and chocolate at least once a week and 35% at least once a month. Regression analysis shows that by increasing a standard deviation in the behavioral intention score, the behavior score of a healthy diet will increase by 0.22 standard deviation (P<0.05).Conclusion: To achieve a healthy lifestyle in the individual at risk for a diabetics education program to increase perceived behavior and motivation for decision making for adherence to healthy food can be attention for policymakers in a health system.