پیش‌­بینی گرایش به سوءمصرف مواد در دانش‌آموزان پسر متوسطه دوم منطقه 12 تهران بر اساس میزان تاب‌آوری و اهمال‌کاری تحصیلی در سال تحصیلی 1397-1396

زمینه و هدف: دانش‌آموزان در سن نوجوانی در معرض آسیب‌های زیادی هستند. یکی از این آسیب‌ها گرایش به سوءمصرف مواد در میان آنان است؛ از این رو این پژوهش با هدف پیش‌بینی گرایش به سوءمصرف مواد در دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه دوم تهران بر اساس میزان تاب‌آوری و اهمال‌کاری تحصیلی انجام گرفت.مواد و روش ها: طرح پژوهش از نوع مقطعی و همبستگی است. جامعه آماری دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه منطقه 12 تهران در سال تحصیلی 9796 بودند. تعداد 149نفر نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار استفاده‌شده در این تحقیق پرسشنامه تاب‌آوری کانر و دیویدسون (2003)، مقیاس اهمال‌کاری تحصیلی سولومون و راث بلوم (1984) و پرسشنامه گرایش به مصرف مواد گلپرور (1380) بود. برای تحلیل نیز از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد.ملاحظات اخلاقی: این مطالعه با کد اخلاق ir.khu.rec1397.29 به تصویب کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه خوارزمی رسیده است.یافته ها: نتایج نشان داد که بین تاب‌آوری و گرایش به سوءمصرف مواد رابطه‌ای معنادار و منفی وجود دارد (0.05 >p) و بین اهمال‌کاری تحصیلی و گرایش به سوء مصرف مواد رابطه‌ای معنادار و مثبت وجود دارد (0.05 >p). نتایج: تاب‌آوری و اهمال‌کاری تحصیلی قادر به تبیین 54 درصد از واریانس گرایش به سوءمصرف مواد در نوجوانان است. تاب‌آوری (0/564) و اهمال‌کاری تحصیلی (0/436) در پیش‌بینی گرایش به سوءمصرف مواد در نوجوانان به‌ترتیب نقش بیشتری داشته‌اند.نتیجه گیری: تاب‌آوری و اهمال‌کاری تحصیلی دانش‌آموزان پسر در مدارس مقطع متوسطه دوم، گرایش به سوءمصرف مواد را پیش‌بینی می‌کنند؛ از این رو لازم است در اقدامات پیشگیرانه و مداخلاتی برای این گروه سنی، عوامل خطرساز مد نظر قرار گیرند.

The Relationship Between Tendency to Substance Abuse and Resilience and Academic Procrastination in Secondary School Students

Background and Aim: Adolescent students are at high risk for substance abuse. The tendency to substance abuse in students is of significant importance. Therefore, this study aimed to investigate the relationship between the tendency to substance abuse based on resilience and procrastination in high school students.Methods Materials: This was a crosssectional and correlational study. The statistical population consisted of highschool male students in district 12 of Tehran City, Iran, in the academic year of 20172018. The statistical sample consisted of 149 individuals who were selected using a multistage cluster sampling technique. The data collection instruments were Conner and Davidson rsquo;s Persistence Questionnaire (2003), Solomon and Roth Blum (1984), and Golparvar Substance Abuse Tendency Questionnaire (2003). Pearson rsquo;s correlation coefficient and regression analysis were used for data analysis.Ethical Considerations: This study was approved by the Research Ethics Committee of Kharazmi University (Code: IR.KHU.REC1397.29).Results: The current study results suggested a significant relationship between resilience and the tendency to substance abuse (P<0.05). There was a significant and positive relationship between academic procrastination and the tendency to substance abuse (P<0.05) in the study samples. Academic resilience and procrastination could explain 54% of the variance in substance abuse tendency in the investigated adolescents. Resiliency (0.556) and academic procrastination (0.436) played a significant role in predicting the tendency of substance abuse in adolescents.Conclusion: Academic resilience and procrastination predicted a tendency for substance abuse in secondary school students. Therefore, these risk factors need to be considered in preventive measures and interventions for this age group.