بررسی تاثیر آموزش بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی بر ارتقای رفتار مادران درخصوص نشانه‌های خطر در کودکان کمتر از پنج سال بر اساس مانا (مراقبت‌های ادغام یافته ناخوشی های اطفال)

زمینه و هدف: مادران باید آگاهی و عملکرد کافی در زمینه نشانه های خطر کودکان برای تغییر رفتار به دست آورند. شناخت عوامل موثر در تغییر رفتار، دستیابی به تغییر را آسان خواهد کرد، بنابراین ارائه آموزش در خصوص نشانه های خطر در کودکان با استفاده از مدل هایی که عوامل موثر بر رفتار را شناسایی می کنند ضروری است. یکی از این مدل های موثر در امر آموزش مدل اعتقاد بهداشتی است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش بر رفتار مادران در خصوص نشانه های خطر در کودکان کمتر از پنج سال صورت پذیرفت. مواد و روش ها: این مطالعه کارآزمایی آموزشی در سال 1393 بین 116 مادر دارای کودک کمتر از پنج سال مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر اراک صورت گرفت. آن ها به طور تصادفی به دو گروه آزمون (56 نفر) و کنترل (60 نفر) تقسیم شدند. داده ها از طریق تکمیل پرسش نامه پایا و روای محقق به همراه مصاحبه گردآوری شد . مداخله آموزشی در گروه آزمون طی چهار جلسه آموزشی اجرا گردید . مرحله ی پس آزمون سه ماه بعد از مداخله آموزشی از طریق تکمیل مجدد پرسش نامه صورت گرفت. در نهایت تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss در سطح معنی داری 0.05 انجام شد . یافته ها: هیچ گونه تفاوت معنی داری بین میانگین نمره سازه های مدل اعتقاد بهداشتی و عملکرد مادران در گروه آزمون و کنترل قبل از مداخله مشاهده نشد(p>0/05)، اما بعد از مداخله تفاوت معنی داری وجود داشت(p<0.001). در این مطالعه، میانگین نمره عملکرد مادران در گروه آزمون قبل و بعد از مداخله به ترتیب برابر با 42.15 ± 39.58 و 23.05 ± 84.52 بود که با یکدیگر اختلاف معنی داری داشتند(p<0.001). نتیجه گیری: براساس نتایج این مطالعه، مداخله آموزشی مبتنی بر نیازسنجی اولیه بر مبنای مدل اعتقاد بهداشتی در بهبود عملکرد مادران در خصوص نشانه های خطر در کودکان موثر است و می تواند برای طراحی برنامه های آموزشی مفید باشد.

The Effect of Education based on Health Belief Model (HBM) on the Promotion of Mothers Behavior about Danger Signs in Children less than Five Years axxording to IMC(Integrated Management of children Illness)

Background: M others must gain enough knowledge and practice about danger signs in children to achieve behavior change. Knowing such factors influencing behavior change will facilitate change. So, training about danger signs in children using models that identify the factors influencing behavior is essential. Health belief model is one of the effective models in education. Therefore, the aim of this study was to assess the effect of education on behavior of mothers about danger signs in children less than five years. Materials and Methods: This is an educational trial study that was conducted on 116 mother with children under five years old referring to treatment health centers in Arak city in 2014. They were divided into two groups case (n=56 ) and control ( n=60 ) randomly. The data collected by filling the valid and reliable questionnaire that reseatcher made along with interview. An educational intervention was conducted in case group during the four learning sessions. Three months after educational intervention, posttest was conducted by filling questionnaire. Finally, data were analyzed by SPSS software in significance level of p<0/05. Results: There was no significant difference between mean score of health belief model construct and behavior in the experimental and control groups before the intervention(p<0.05) , but significant differences were shown after intervention(p<0.001). The mean score of the mothers in the intervention group before and after intervention was 39.58 ±42.15, and 84.52 ±23.05 respectively, that showed significant differences (p<0.001). Conclusion: According to the results of this study, educational intervention based on initial assessment on Health Belief Model was effective in improving mothers' practice about danger signs in children. Thus, it can be helpful to design training programs.