سالمندی مشقت‌بار: پیامد سالخوردگی جمعیت در مناطق روستایی شهرستان بدره

مقدمه:در دهه‌های اخیر جمعیت جهان با چالش عمده‌ای تحت عنوان »سالخوردگی جمعیت « یا »سونامی سالخوردگی « مواجه شده است که ریشه در عواملی همچون کاهش نرخ رشد جمعیت و مهاجرت جوانان به شهر دارد. مشاهدات میدانی در مناطق روستایی شهرستان بدره نشان می‌دهد که سالخوردگی روستایی تبدیل به یک مسئله اجتماعی پنهان شده است که تاکنون مطالعه جامعی روی آن انجام نشده است. از همین رو، این پژوهش قصد دارد تا به بررسی ابعاد این پدیده بپردازد.روش: از روش نظریه زمینه‌ای و تکنیک‌های آن از جمله مصاحبه به‌عنوان تکنیک اصلی و مشاهده همراه با مشارکت و داده‌های آماری به‌منزله تکنیکهای مکمل جهت جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است. با 21 نفر (شامل 12 زن و 9 مرد) از سالمندان 65 ساله و بالاتر ساکن در شهرستان بدره مصاحبه به عمل آمد.یافته‌ها: سالمندان مناطق روستایی از نوعی سالمندی مشقت‌بار رنج می‌برند. روابط اجتماعی اندک، فقدان سواد، وابستگی شدید اقتصادی به دیگران و نهادهای حمایتی، تنزل منزلت اجتماعی، سطح پایین سلامتی، تعلیق زمانی و تداوم شغلی مهم‌ترین شاخصهای این نوع از سالمندی به شمار می‌روند.بحث: پدیده سالمندی روستایی در شهرستان بدره با ادعاهای نظریه‌های غربی همچون نظریه‌های مشارکت، عدم مشارکت و استمرار همخوانی ندارد. چراکه در این مناطق روستایی اگرچه افراد سالخورده در حد توان خود همچنان به فعالیتهایی می‌پردازند که استمرار فعالیتهای قبلی آنها به شمار می‌رود اما این نوع از فعالیت دلالت بر دوران سالمندی موفق ندارد. اکثر این افراد ازلحاظ اقتصادی و اجتماعی وابسته به سایر اعضای خانواده خود بوده و هدف آنها از استمرار فعالیتهای خود نیز تا حد زیادی تسکین این نوع از وابستگی است.

Tough Ageing: A Consequence of Population Ageing in Rural Areas (A Study of Rural Areas of Badreh County, Ilam, Iran)

Introduction: World population has encountered a major challenge called ldquo;population ageing rdquo; or ldquo;ageing tsunami rdquo; in the recent decades. The phenomenon roots in some factors including decrease of population growth rate, and the youth migration to cities. Field observations show that the rural ageing, in the rural areas of Badreh County, changed into a hidden social problem that has not been comprehensively addressed. Thus, this article aims to examine dimensions of the phenomenon. Method: The data were collected by means of grounded theory techniques, especially interview as the main technique, and observation, participant observation, and statistical data as complementary ones. In doing so, we have interviewed 21 people aged 65 and over, 12 women and 9 men, living in six rural areas of Badreh County, Ilam. Findings: The findings indicate the elderly who live in the rural areas have been experiencing tough ageing. Poor social interactions, feeling of loneliness, lack of education, high degree of economic dependence on others including their families and supportive institutions, decline of social status, poor health, time suspension, and continuous change of occupations are the salient indices of this kind of rural ageing. Discussion: Rural ageing phenomenon may not be congruent with western ageing theories such as activity, disengagement, and continuity, mainly because the elderly keep going their previous activities, as far as they can, but those do not represent a successful ageing. The people are socially and economically dependent on their own families so they try to work to avoid higher level dependence on others or as a compensatory strategy.