بهبود رویکرد تحلیل پوششی داده ها برای اندازه گیری شاخص توسعه ی انسانی مطالعه ی موردی بر روی کشورهای منطقه ی آسیا و اقیانوس آرام

چکیده برنامه ی توسعه ی سازمان ملل متحد در سال 1990 شاخص توسعه ی انسانی را معرفی کرد وتا به حال، هر ساله گزارش توسعه ی انسانی را منتشر کرده است. شاخص توسعه انسانی، شاخصی ترکیبی و یکی از مهم ترین شاخص ها برای مقایسه ی میزان توسعه یافتگی کشورها به شمار می رود. در این مقاله ارزیابی شاخص توسعه ی انسانی بر مبنای تحلیل پوششی داده ها تجدید نظر شده است. توسعه ی انسانی بر اساس مشاهدات تجربی از بهترین عملکرد کشورها محک خورده است. ابتدا، در این مقاله رویکرد ناپارامتریک دسپوتیس را در نحوه ی محاسبه ی این شاخص ارزیابی می کنیم. سپس با اعمال رویکرد دسپوتیس روی کشورهای منطقه ی آسیا و اقیانوس آرام اشکالات این رویکرد را بیان می کنیم. مشاهده می کنیم که نتایج رویکرد دسپوتیس در مقایسه با رتبه بندی سازمان ملل، تغییرات بسیار زیادی را در رتبه ی بعضی از کشورها ایجاد کرده است. نهایتا با ارایه یک مدل ناپارامتریک که روی اوزان مولفه های شاخص توسعه ی انسانی محدودیت هایی می گذاریم، مشکلات رویکرد دسپوتیس را رفع می کنیم.کلمات کلیدی: شاخص توسعه انسانی، تحلیل پوششی داده ها، برنامه ریزی آرمانی و محدودیت اوزان.