ارایه‌ مدلی ترکیبی مبتنی بر تصمیم‌گیری چندمعیاره و برنامه‌ریزی ریاضی چندهدفه فازی به منظور ارزیابی و انتخاب سبد سهام با رویکرد اعداد z

انتخاب و ایجاد سبد سهام در بورس، یکی از مهم‌ترین ابزارهای رقابتی در قرن حاضر محسوب می گردد. بر همین اساس نیاز است تا قبل از انتخاب و ایجاد سبد سهام در بورس به عوامل اساسی موفقیت توجه ویژ ه ای شود. در این تحقیق پس از بررسی حوزه‌ی مساله انتخاب سبد سهام و به‌طور کلی‌تر انتخاب سبد پروژه‌ها، رویکردی مبتنی بر تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره فازی ارایه شد. هدف از این مقاله، شناسایی معیارها و زیر معیارها، اولویت‌بندی معیارها، رتبه‌بندی سهام و انتخاب و بهینه‌سازی سبد سهام است. به‌این‌منظور، از روش‌های ترکیبی تصمیم‌گیری چندمعیاره و مدل‌سازی ریاضی بهره گرفته شده است. چارچوب روش پیشنهادی براساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی(fahp) و اعدادz   بنا شده ‌است. خروجی این روش به عنوان ضرایب توابع هدف مدل ریاضی ارایه می‌شود. سپس برای نمایش کارایی رویکرد پیشنهادی، با استفاده از داده‌های واقعی مربوط به شش سهم در حوزه پتروشیمی (سهام شاراک، شخارک، شفن، شفارا، شپدیس، شصفها)، اعتبار مدل، سنجیده گردید. درنهایت پس از حل مدل ریاضی فازی پیشنهادی، نتیجه آن شد که برای دوره‌های‌ اول، دوم و ششم سهم شفن (مربوط به پتروشیمی فناوران) خریداری شود و برای دوره‌های سوم تا پنجم، هیچ سهمی خریداری نشود.

a hybrid model based on multi-attribute decision making and fuzzy multi-objective mathematical programming for stock portfolio evaluation and selection using z-number approach

selecting and creating a stock portfolio on the stock exchange is one of the most important competitive tools in this century. however, various types of research show that the success rate of stock selection and portfolio projects is not very high. accordingly, it is necessary to pay special attention to the essential factors of success before selecting and creating a stock portfolio on the stock exchange. today, the need to benefit from the experiences of different people with different professions, specialties, experiences, and scientific backgrounds is common. all of this highlights the need to use group and multi-criteria decision-making methods. in this study, after examining the scope of stock portfolio selection and project portfolio selection in general, an approach based on fuzzy multi-criteria decision-making for the appropriate stock portfolio selection was presented. the purpose of this article is to identify the criteria and sub-criteria, prioritize the criteria, rank the stocks, and select and optimize the stock portfolio. for this purpose, this paper has used a combination of multi-criteria decision-making and mathematical modeling. the framework of the proposed method is based on the process of fuzzy analytic hierarchy process (fahp) and z-number. the output of this method is used as the coefficients of the objective functions of the proposed mathematical model. finally, in 2016 to show the efficiency and effectiveness of the proposed approach, the validity of the model is evaluated using real data from six shares in the petrochemical field. finally, after solving the proposed fuzzy mathematical model, the result was that for the first, second, and sixth periods, the share of the scheffen (related to technologists petrochemical) was purchased and for the third to fifth periods, no shares were purchased.