مطالعه‌ای در مولفه‌ها و شاخص‌های اثرگذار در ارزیابی عملکرد بازارهای صادراتی کشورها

ارزیابی عملکرد کشورها در بازارهای بین المللی و سنجش نحوه استفاده آن ها از منابع تخصیص یافته، تصویری روشن از وضعیت مدیریت تجاری کشورها ارایه می دهد. در صورت اطلاع از وضعیت عملکرد بازارهای صادراتی می توان در وضع قوانین تجاری، اختصاص سهمیه ها و وام ها توسط سازمان های بین المللی مانند بانک جهانی و سازمان های تابعه، حمایت های مالی و غیرمالی، اختصاص اعتبار و برقراری مراوده های مالی و غیرمالی با چشم انداز روشن عمل نمود. هدف اصلی این مقاله، درک بهتر و بررسی دقیق وضعیت فعلی تحقیقات صورت گرفته در حوزه ارزیابی عملکرد بازارهای صادراتی کشورها و شناسایی شاخص ها و مولفه های مورد استفاده در این راستا می باشد. در این پژوهش از روش مرور ادبیات سیستماتیک برای جمع آوری و بررسی مطالعات پیشین بهره گرفته شده است که با یکپارچه سازی راهبردهای جستجوی خودکار و دستی، کلیه مقالات پژوهشی مرتبط منتشرشده در این حوزه در بازه زمانی 1388 تا 1398 برای مقالات فارسی و 2008 تا 2018 برای مقالات انگلیسی پوشش داده شده است. نتایج بیانگر آن است که ارزیابی عملکرد کشورها، عمدتاً با استفاده از شاخص های اقتصادی صورت پذیرفته است و به معیارهای تولید ناخالص داخلی که بیشتر روی ابعاد اقتصادی عملکرد متمرکز بوده، پرداخته شده است. از آنجا که این معیارها قادر به تشریح ابعاد غیراقتصادی عملکردی کشور ها نیستند، به همین منظور، محققان معیارهای غیراقتصادی از قبیل سطح آموزش، سرمایه انسانی، شاخص های زیست محیطی و... را مورد ارزیابی قرار داده اند. در نهایت پیشنهاد می شود که برای ارزیابی عملکرد بازارهای صادراتی کشورها، به طور هم زمان، معیارهای اقتصادی و غیر اقتصادی مورد ارزیابی قرار گیرند.

A Review of the Variables and Indicators that Affect the Performance of Export Markets in Countries

Evaluating the performance of countries in international markets and measuring how they use allocated resources provides a clear picture of the state of trade management in countries. If there is information about the performance of export markets, you can make clear business rules, allocate quotas and loans by international organizations such as the World Bank and its subsidiaries, financial and nonfinancial support, allocate credit and establish financial and nonfinancial transactions with a clear vision. The main purpose of this paper is to better understand and accurately assess the current state of research in the field of evaluating the performance of countries’ export markets and identifying the indicators and variables used in this regard. In this research, the systematic literature review (SLR) method has been used to collect and review previous studies. By integrating automatic and manual search strategies, all related research articles published in this field in the period from 2009 to 2019 in Persian and 2008 up to 2018 in English are covered. The results show that countries’ performance evaluations are mainly based on economic indicators and focus on gross domestic product standards that focus more on the economic dimensions of performance. Because these criteria are not able to explain the noneconomic dimensions of functional performance of countries, researchers have evaluated noneconomic criteria such as level of education, human capital, environmental indicators, and so on. Finally, it is suggested that economic and noneconomic criteria be evaluated simultaneously to evaluate the performance of countries’ export markets.