بازتخصیص منابع بخش‌های مختلف بیمارستان امام رضا (ع) مشهد بر مبنای عملکرد آن‌ها با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها

بیمارستان ها مهم ترین واحدهای مصرف کننده منابع در بخش بهداشت و درمان می باشند لذا توجه به کارایی بخش های آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی نحوه استفاده از منابع بخش های بیمارستان امام رضا(ع) مشهد با استفاده از مفهوم کارایی بوده تا چگونگی استفاده از منابع در جهت بهبود فعالیت ها مورد بررسی قرار گیرد. این مطالعه از نوع پژوهش های کاربردی است که برای نخسین بار به روش مقطعی در سال 1395 در بیمارستان امام رضا(ع) مشهد انجام پذیرفت. شایان ذکر است بر اساس آخرین بررسی نویسندگان، مقاله حاضر اولین مقاله از مدل های تخصیص و تخصیص مجدد در حوزه ببیمارستانی در ایران می باشد. ابتدا شاخص های ورودی و خروجی بیمارستانی را شناسایی کردیم و در مرحله بعد به اندازه گیری کارایی و واکاوی تخصیص منابع پرداختیم. مدل های مورد استفاده از نوع برنامه ریزی خطی بوده و برای حل آن ها از نرم افزار لینگو نسخه 14.0 استفاده گردید. تعداد پزشکان، پرستاران و تخت فعال به عنوان شاخص ورودی و درصد اشغال تخت و تعداد بیماران بستری به عنوان شاخص خروجی در نظر گرفته شدند. نتایج اولیه آنالیز تخصیص نشان داد که امکان باز تخصیص منابع در راستای افزایش کارایی وجود دارد. باز تخصیص منابع، به طور متوسط امکان افزایش36 درصد کارایی برای بخش های مختلف را فراهم می سازد. تخصیص بهینه منابع از فاکتورهای کلیدی جهت بهبود عملکرد بخش های بیمارستانی است با توجه به تاثیر مستقیم در کیفیت خدمت رسانی می بایست به طور جدی مورد توجه مدیران حوزه سلامت قرار گیرد.

Resources Reallocation of Sections of Imam Reza Hospital Based on Their Performance Using Data Envelopment Analysis

Hospitals are the most important resource consuming units in the health sector, so paying attention to these parts is very important. The purpose of this study was to investigate and evaluate using resources in Department of Imam Reza Hospital of Mashhad using the concept of efficiency to how using resources to improve their activities. This study is an applied research that was conducted in Imam Reza hospital of Mashhad in a crosssectional study during 1395. Data was collected through the Hospital Information System (HIS). At first, we identified hospital input and output indicators. In the next step, we measured the efficiency and analyzed resource allocation. The models used were the linear programming type and Lingo version 14 was used to solve them. The number of physicians, the number of nurses and the number of active beds, as input factors and bed occupancy, the number of hospitalized patients were considered as the output indicators. Assignment analysis results showed that there is a possibility of reallocating resources in order to increase efficiency. Reallocation of the resources on average can increase the efficiency of 36 percent for different sectors. Therefore, the optimal allocation of resources is one of the key factors for improving the performance of hospital departments. Considering the direct impact on the quality of service should be seriously considered by health managers.