تاثیرپذیری ملای جزیری از حافظ شیرازی در مضمون عشق

در مقالۀ حاضر، موضوع و مفهوم عشق در غزلیات حافظ شیرازی و ملّای جزیری بررسی شده تا اینکه نخست، تاثیر فراگیر افکار و اشعار حافظ در ادبیات کرمانجی را بویژه در غزلیات ملّای جزیری نمایان و سپس، شخصیت ملّا معرفی و میزان تاثیر او از حافظ را در مقولۀ عشق بررسی تطبیقی کنیم. در مرحلۀ نخست، توضیح مختصری دربارۀ گویش کرمانجی، شخصیت حافظ و ملّا و پیشینۀ عشق در ادبیات فارسی و کرمانجی داده شده، سپس،موضوعات مربوط به مفهوم عشق از غزلیات دو شاعر مذکور استخراج شده و پس از تبیین و تطبیق مطالب، به عنوان نمونه به ابیاتی از حافظ و ملّا استناد شده است. بدنۀ اصلی مقاله، متکّی بر سه محور ماهیّت و ویژگی عشق، دشواری های راه عشق و ضروریّات سلوک عشق است. در غزلیات این دو شاعر، نخست، ماهیّت و ویژگی های والای عشق توصیف شده، سپس، مراحل و مقامات عاشق در سلوک راه عشق ترسیم شده و در پایان، ضروریاتی هم برای گذر از سختی های عشق و نیل به وصال معشوق ذکر شده است. به طور کلی، ملّا به پیروی از حافظ، عشق را سرچشمۀ هستی و موهبتی ازلی و ابدی می داند؛ این عشق، نوعی سلوک سرشار از خطر و سختی است که هرکسی لیاقت آگاهی از آن را ندارد. هچنین، سلوک این راه پرخطر نیازمند پیروی از پیر یا مرشد و گذشتن از جان خویشتن است.

Influence of Hafiz Shirazi on Malla Jaziri in the Subject of Love

In this study, the concept of love reviewed in the sonnets of Hafiz Shirazi and Malla Jaziri, firstly, to investigate the pervasiveness of Hafiz’s thoughts in Kurmanji literature, especially in the sonnets of Malla Jaziri, and then, to introduce the personality of Malla and to analyze the degree of his being influenced by Hafiz in the question of love. A brief explanation is provided regarding Kurmanji dialect, the personality of Hafiz and Malla, and the history of love in the Kurmanji and Persian literature; then, issues related to the theme of love are extracted from the poetry of these two poets, compared and defined with examples from Malla and Hafiz. The main structure of the study relies on three axes: nature of love, difficulties of love, and necessities of a love journey. In the sonnets of these poets, first, the nature and characteristics of love are described, then, the hardships in the way of love are depicted, and in the end, necessities are named for leaving difficulties behind and uniting with the beloved. Generally, following of Hafiz, Malla considers love as the origin of existence and an eternal gift; this love is a journey laden with danger and hardship, few people deserving to know about; also, the journey requires following an elderly guide and sacrificing one’s life.