بررسی بینامتنی اشعار اخوان ثالث و واصف باختری بر اساس نظریۀ ژولیا کریستوا

اخوان ثالث در ایران و افغانستان شاعری شناخته‌شده است. بیش‌ترین شعر را در فرم نیمایی سروده و در بین شاعران نیمایی، ویژگی زبانی و سبکی مخصوص بخود را دارد که این ویژگی، او را از شاعران دیگر نیمایی متمایز کرده است. واصف باختری در افغانستان و نسبتا در ایران شاعر شناخته‌شده است و در بین شاعران معاصر در ایران و افغانستان بیش‌ترین ارتباط زبانی، ادبی و سبکی را با اخوان دارد. ارتباط شعر واصف باختری با شعر اخوان ثالث در این سال‌ها موضوع بحث محافل ادبی، شاعران و فرهنگیان ایران و افغانستان بوده و دو گونه ابراز نظر کلی در باره صورت گرفته این‌که شماری گفته باختری از اخوان تاثیرپذیر است و شماری دفاع کرده که تاثیرپذیر نیست. در علم و پژوهش اصولا طرح تاثیرپذی و عدم تاثیرپذیری آن‌هم با ابراز نظر کلی، درست و علمی نیست. در این مقاله بر اساس نظریه‌ی بینامتنیت کریستوا ارتباط و مناسبت اشعار اخوان و باختری در پنج موضوع و عنوان «بینامتن واژگان و ساخت‌های کهن زبانی، بینامتن تصاویر و ترکیب‌های ادبی، بینامتن اساطیر و کهن‌الگو، بینامتن حماسی و بینامتن اشعار اخوان در اشعار باختری» بررسی و تحلیل گردیده و مناسبات بینامتنی مشترک در این پنج سطح با ذکر نمونه از اشعار هر دو شاعر، مستندسازی و نشان داده شده است.

an intertextual analysis of the poems of the akhwan sales and wasif bakhtiri based on julia kristeva’s theory

1. introductionimpressive and impressible are among the topics raised in the history of literature and literary criticism, which researchers of literary history and literary critics usually have writen on the history of literature and literary criticism as: that poet is impressive and that poet is impressible. while the formation of the literary text is beyond influence and impressibility, and there are systemic and galactic relationships between literary texts. in this sense, every text related to previous texts and its period. the fact is that every text was made from previous texts and its period, and there is no question of impressive and unimpressive powers, because no text is an original text, self-sufficient and unrelated to other texts, and every text is in the continuity of texts and in dialogue with texts formed and presented.a theory that proposes and codifies the reading, opening and relationships of texts beyond the traditional discussion, influence and effectiveness, is the theory of intertextuality, which was first proposed in the 60s by julia kristeva (mekarik,6200: 72). critics and theorists read and critisized literary texts based on this theory and helped to understand and formulate this theory as much as possible. although this theory is known in literature world and relatively in persian literature, in reading and criticizing persian literary texts, the approach of this theory has been used less and the discussion of its impressive and unimpressive between poets and writers has mostly been discussed.