بررسی تطبیقی درون‌مایه‌های پایداری در سروده‌های شفیق حبیب و سلمان هراتی

در برربیست دستنویسهای متون تورفانی مانوی، بهواسطۀ عوامل متعدّد، همواره نمیتوان برای تشخیص معنی کلمات شواهد مکرر و یا محکمی یافت. در اینگونه موارد، پژوهشگر به ناچار برای درک کلام باید معنی و نقش واژه های تک آمد را بر اساس تحلیل جملات و بافت کلی کلام حدس بزند. گاه برخی از این موارد تا حدی بر اساس شواهد موجود در دیگر زبانها و یا آثارِ مرتبط، قابل تشخیص است؛در غیر این صورت، تنها راه ممکن، تکیه بر محور همنشینی کلام خواهد بود. علاوه بر این، گاه کلماتی که مشخص تک آمد به شمار نمیآیند همان خصوصیات تکآمد را دارند. برای نمونه، معنی و حتی نقش نحوی واژۀ pdm’d)g)، علیرغم وجود چند شاهد در پارتی و یک شاهد در فاربیست میانۀ مانوی، به دلایلی که در این مقاله بدان اشاره شده، همچنان مبهم مانده و این کلمه به نوعی در حکم واژۀ تکآمداست. مقالۀ حاضر سعی دارد ابهام نحوی و معنایی این کلمه را با تحلیل نقش اجزای متن و تامل در بافت کلی کلام مرتفع سازد و بر همین اساس، معانیای نظیر نشانده، آراسته، مز یّن و مانند آن برای این کلمه پیشنهاد میگردد.