>
Fa   |   Ar   |   En
   طبقه‌بندی و تحلیل کاربردی معماری صخره‌ای در دامنه کوه آتش‌فشانی سهند در شمال‌غرب ایران  
   
نویسنده رازانی مهدی ,امامی محمدامین ,باغبانان علیرضا
منبع پژوهش هاي ايرانشناسي - 1395 - دوره : 6 - شماره : 2 - صفحه:43 -62
چکیده    معماری صخره‌ای فضای ساخته‌شده به‌وسیله حفاری در بدنه‌های طبیعی کوه و در بستر زمین بدون استفاده از مصالح ساختمانی است که در نقاط مختلف کشور در طی قرون متمادی به‌صورت بومی شکل گرفته است. دامنه کوه آتش‌فشانی سهند در استان آذربایجان شرقی یکی از مناطق مستعد برای این‌گونه معماری است که این تحقیق با هدف شناسایی، معرفی و گونه‌شناسی آن انجام گرفته است. در کنار مطالعات اسناد، از روش میدانی جهت ثبت و ضبط  و توضیح وضعیت کنونی، و از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) برای شناخت الگوی توزیع معماری صخره‌ای دامنه کوه سهند استفاده گردید. نتایج بررسی‌های انجام‌شده حاکی از شناسایی تعداد 113 نمونه معماری صخره‌ای در دامنه سهند است که در محدوده شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی (تبریز، آذرشهر، عجب‌شیر، بناب، مراغه، هشترود و بستان‌آباد) به انجام رسیده است. معماری‌های صخره‌ای فوق از منظر ریخت‌شناسی در قالب‌های سطحی، زیرسطحی و ترکیبی (همراه با مداخلات جدید) قابل دسته‌بندی هستند. همچنین از لحاظ گونه‌شناسی و تقسیم‌بندی کاربری دارای استفاده‌های مختلفی است، از جمله: الف) معماری مسکونی و استقراری، ب) معماری آیینی و مذهبی، ج) معماری استحفاظی، د) معماری در قالب ابنیه عمومی و عام‌المنفعه، ه) بناهای متفرقه. هم‌اکنون بسیاری از این آثار دچار ویرانی شده و کاربری اولیه خود را از دست ‌داده‌اند و یا دچار تغییر کاربردی گردیده‌اند.
کلیدواژه معماری صخره‌ای، کوهستان سهند، گونه‌شناسی، میراث طبیعی و فرهنگی، سامانه اطلاعات جغرافیایی (gis)
آدرس دانشگاه هنر اصفهان, ایران, دانشگاه هنر اصفهان, ایران, دانشگاه صنعتی اصفهان, ایران
پست الکترونیکی bagh110@cc.iut.ac.ir
 
   Classification and Practical Analysis of the Rocky Architecture in Skirts of Sahand Volcano, NWIRAN  
   
Authors Razani Mehdi ,Emami Mohammadamin ,Baghbanan Alireza
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved