پایندانی به تن و ضمانه بالنفس

حقوق خصوصی زرتشتیان دوره ساسانی که در مادیان هزار دادستان منعکس شده دو نوع پایندانی (ضمانت) را بازمی‌شناسد: پایندانی به خواسته (pāyandānīh pad xwāstag) و پایندانی به تن (pāyandānīh pad tan). مورد نخست که با ضمانه بالشیء/ ضمانه بالمال در فقه اسلامی قابل مقایسه است ابهام کمتری دارد، اما مورد دوم به دلیل فرمول‌بندی ظاهراً پیچیده و تا حدی به سبب زمینه حقوقی کمتر شناخته‌شده آن، تا کنون به درستی شناسایی و بررسی نشده‌ و ارتباط عناصر آن مبهم باقی مانده است. برداشت ناصحیح و ترجمه‌های نادرست این موارد به برابرانگاری‌های واژگانی همچون tan/برده انجامیده و نتایج حقوقی اشتباهی همچون فرض بردگی در اثر بدهکاری در حقوق زرتشتی ساسانی را پدید آورده است. مقایسه این موارد با نوعی از ضمانت در فقه اسلامی که ضمانه بالنفس نامیده می‌شود و فرمول‌بندی و زمینه معنایی و حقوقی آن نیز به‌خوبی شناخته شده، حل معمای آنها را ممکن می‌کند. این مقاله قرابت این موارد حقوق زرتشتی ساسانی با موارد مشابه در فقه اسلامی را نشان می‌دهد.