بررسی فرآیند تاثیر محیط بر شخصیت متنبی و سعدی

هر فرهنگی ویژگی‌های خاص خود را دارد و این ویژگی‌ها بر شکل‌گیری شخصیت کاربران فرهنگی تاثیر دارد، چنانکه انگلیسی‌ها خونسردند و آمریکایی‌ها متعهد، ژاپنی‌ها پرتلاش و اسکاتلندی‌ها خسیس و فرانسوی‌ها رمانتیک و ایرانی‌ها بدبین هستند. اوضاع و احوال روزگار سعدی و متنبی به گونه‌ای بوده است که آن‌ها به حکمت گرایش پیدا کرده‌اند. این دو شاعر تحت تاثیر فضای زمانه خود بوده‌اند. انتشار فرهنگ یونانی و فارسی در گرایش هر دو به سخنان حکیمانه تاثیر داشته است. اندیشه‌های موعظه‌گرایانه تحت تاثیر زمان و محیط اجتماعی سیاسی، در شعر سعدی و متنبی شکل می‌گیرد. خودستایی متنبی اثرگرفته از عصر و زمانه او است و گرایش بیش از حد سعدی به تواضع و فروتنی، برخاسته از روحیات زمانه‌اش است.