نقد اجتماعی اشعار شاملو با تاکید بر مقوله طنز

یکی از ابزارهایی که شاعران برای نقد جامعه استفاده می‌شود طنز است. طنز گونه‌ای از ادبیات غنایی است که در ایجاد اشتیاق و جلب خواننده قدرت بی نظیری دارد و با نگرش نقادانه محقق می‌شود. در تاریخ فرهنگ مکتوب ایران موقعیت ویژه دارد و آن را بالاترین درجه نقد ادبی می‏دانند. ظرفیت زبان طنز و دیگر شاخه‏های شوخ‌طبعی، در بیان ابهام‌آمیز مسائل و ابتلائات بشری، خصوصاً در زمانه اختناق و فشار، آن را به یکی از اثرگذارترین انواع ادبی مبدل ساخته است. شاعران آزادی‌خواه و اجتماعی و پای بند به تعالی انسان، در دوره‌ خویش با مشکلاتی اجتماعی، استبداد و بی‌عدالتی روبه‌رو بوده که مخالفت خود را به طرق مختلف آشکار و نهان و در قالب طنز و ابهام از این مشکلات انتقاد می‌کرد. این پژوهش به تحلیل شیوه‌های پرداخت طنز و مطایبه در مجموعه اشعار پرداخته است و هدف آن نشان دادن شگردهای طنز و مطایبه در اشعار شاعر معاصر ایرانی شاملو بوده است و شعرهای او را در فضای جامعه شاعر تحلیل می‌کند.

Social critique of Shamloo poems with emphasis on humor

One of the tools that poets use to criticize society is humor. Humor is a kind of lyrical literature that has a unique power in creating enthusiasm and attracting the reader and it is achieved with a critical attitude. It has a special position in the history of Iranian written culture and it is considered the highest degree of literary criticism. The capacity of the language of humor and other branches of humor, in the ambiguous expression of human problems and afflictions, especially in times of oppression and pressure, has made it one of the most influential literary genres. Liberal and social poets, committed to human excellence, in their period faced social problems, tyranny and injustice, which criticized their opposition in various ways, overtly and covertly, in the form of humor and ambiguity. This research has analyzed the methods of humor and comparison in the collection of poems and its purpose has been to show the techniques of humor and comparison in the poems of the contemporary Iranian poet Shamloo and analyzes his poems in the poet’s community.