مقایسه تطبیقی لیلی و مجنون نظامی، و مجنون و لیلی امیرخسرو دهلوی

در این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی به بررسی «لیلی و مجنون» نظامی و «مجنون و لیلی» امیرخسرو دهلوی می‌پردازیم. مشخص است که تفاوت زمانی و مکانی، تاثیرات غیر قابل انکاری بر یک اثر تقلیدی گذاشته است؛ بنابراین «مجنون و لیلی» دهلوی، اگرچه همان «لیلی و مجنون» نظامی است؛ همچنان اثری متفاوت به لحاظ مولفه‌های فرهنگی و اجتماعی است که سختگیری ها و تعصب‌های خاص قرن پنجم در جامعه سنتی ایران را ندارد. اگرچه ساختار دو اثر، از نظر شروع و پایان داستان، شخصیت‌ها و کلیات داستان مشابه است؛ اما اثر امیرخسرو دهلوی، در پردازش شخصیت لیلی، به معشوق فرصت بیش‌تری برای بیان دلداگی داده است؛ لیلی در کنار زنان از احساسات خود و دلتنگی سخن می‌گوید. اشتراک فکری دو شاعر، مبانی فرهنگی اسلامی است و همچنین توجه ویژه به شرایط فرهنگی اعراب و بالتبع سختگیری‌های خاصی که مبنای رفتاری زنان و مردان در روابط اجتماعی است.

Comparative Study of Leili and Majnoon by Nizami, and Amir Khosrow Dehlavi’s

This descriptive – analytical study surveys the Leili and the Majnoon by Nizami and Amir Khosrow Dehlavi. It is clear that the temporal and spatial differences have had an undeniable effect on an imitated work; Therefore, although Dehlavi’s Majnoon and Leili, is the same Leili and Majnoon by Nizami, It is a different work in terms of cultural and social components that do not have the specific structures and prejudices of the fifth century in the traditional Iranian society. However, the structure of both works is similar in terms of the beginning and the end of the story as well as the characters and the generalities of the story. But the one by Amir Khosrow Dehlavi, has given more opportunity to the beloved to express his love in processing Leili’s character. Leili talks about her feelings and nostalgia along with women. The intellectual commonality of both poets is the Islamic cultural. Also special attention paid to the cultural conditions of Arabs and consequently, the special strictures that underlie the behavior of men and women in social relations.