اجتماعیات در ترجمه داستان «سرگذشت ژیل بلاس»

داستان «سرگذشت ژیل بلاس» در چهار جلد، اثر آلن رنه لوساژ، به زبان فرانسه نوشته شده و میرزا حبیب اصفهانی آن را به فارسی ترجمه کرده است. هر مترجمی علاوه بر امانتداری در اصل داستان، به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه، به دلیل هویت فرهنگی خود تغییراتی در متن داستان اعمال می‌کند که این تغییرات می‌تواند برگرفته از مسائل اجتماعی و فرهنگی عصر مترجم باشد. جستار حاضر با روش تحلیلی توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای، اجتماعیات را در اثر یادشده مطالعه کرده است. حاصل پژوهش نشان می‌دهد که نویسنده و به تبع آن مترجم اثر، بسیاری از مسائل اجتماعی مانند آزادی، جایگاه اجتماعی زن و واگذاری تربیت کودکان به افراد کاردان، آیین خواستگاری و ازدواج، دزدی، فقر و تضاد طبقاتی، تقدیرباوری، مراسم سوگواری، بازی‌های محلی و... را در این اثر بازتاب داده است. وجود این عناصر در این اثر نشان می‌دهد که ادبیات تنها عرصه زیبایی‌های کلامی نیست. ادبیات، زبان گویای هر جامعه و نمایان‌گر احوال حاکم بر آن زمان و منعکس‌کننده مکنونات درونی، باورها، طرز تفکّر و جهان‌بینی نویسنده است.

Societies in translation of “Adventures of Gil Blas” Novel

“Adventures of Gil Blas” novel by AlainRené Lesage in four volumes is written in French and Mirza Habib Isfahani has translated it into Persian. Although all translators are faithful to the original text, consciously or unconsciously, may make some changes in it because of their own cultural identity which these changes could be derived from translator’s social and cultural era. The present research studies societies in the abovementioned work by applying librarian references and the selected method is analytical – descriptive. The findings show that the author and thus the translator of the work, reflect many social issues such as liberty, women’s social status, leaving children’s education to experts, proposing tradition and marriage, robbery, poverty and class differences, fatalism, mourning ceremony, local games and etc. in this work. The mentioned elements in the work show that literature is not solely scene for verbal beauties. Literature is the language of each society and represents the dominant mood of that time and reflects believes, thoughts and ideologies of the author.