مقایسه ویژگی‌های سبکی حماسه‌های ملی و دینی بر اساس شاهنامه و خاوران‌نامه

اغلب، شنیدن واژه حماسه، آثاری چون «شاهنامه» فردوسی را در اذهان تداعی می‌کند و پذیرفتن اینکه اثری چون «خاوران‌نامه» هم زیرمجموعه نوع ادبی حماسی است، برای بسیاری از افراد دشوار است؛ چراکه شخصیت محوری اینگونه آثار شخصیتی واقعی، تاریخی و دینی است. حماسه نوعی از اشعار وصفی است که مبتنی بر توصیف اعمال پهلوانی و مردانگی‌ها و افتخارات و بزرگی‌های قومی یا فردی باشد. حماسه دینی در کشورمان از روزگاران باستان تا کنون راه درازی را پیموده است. «خاوران‌نامه» از حماسه‌های دینی قدیم شیعه است که موضوع اصلی آن سفر و حملات حضرت علی(ع) به سرزمین خاوران به همراهی مالک اشتر و جنگ با قباد پادشاه خاورزمین و امرای دیگر مانند تهماسب شاه است. سعی بر این است که در وهله اول حماسه دینی تبیین شود، سپس به بررسی تحلیل محتوا و از طریق مقایسه، شاخصه‌های سبکی «شاهنامه» با «خاوران‌نامه»، بهتر روشن شود. بزرگ‌ترین و معتبرترین منظومه حماسی ملی «شاهنامه» فردوسی است. مقایسه سبک حماسه ملی با حماسه مذهبی با تکیه بر دو اثر فاخر منظوم «شاهنامه» و «خاوران‌نامه» عنوان و هدف اصلی پژوهش است.

A Comparison on religious and National Epics’ Stylistic Features Based on Shahnameh and Khavaran Nameh

Hearing the term epic mostly evokes the works such as Shahnameh in minds and accepting Khavaran Nameh as a subcategory of literary – epic work is difficult for most of the people; since the main character of such works is real, historic and religious. Epic is one of the descriptive poetries which is based on description of heroes’ glorious acts which can be individual or tribal. Religious epic traces a long path in our country since ancient era. Khavaran Nameh is one of the old religious ones for the Shiites in which the main subject is journey and Imam Ali’s fights with Eastern countries accompanied with Malik Al Ashtar. Ferdowsi’s Shahnameh is the greatest and most valid epic verse. Comparison of national epic and religious one based on Shahnameh and Khavaran Nameh is the main aim of the present research.