تحلیل بینامتنی «بلبل و مور» با «زنجره و مور» بر اساس رمزگان فرهنگی بارت

پروین اعتصامی یکی از موفق‌ترین شاعران معاصر ایرانی در استفاده از «فابل» به منظور بیان آموزه‌های اخلاقی و اجتماعی است. یکی از پیش‌متن‌های اساسی پروین در آفرینش فابل ها و تمثیلات‌اش، افسانه های لافونتن، شاعر سده هفده فرانسوی، است. لیکن به تعبیر رولان بارت ساختار هر روایت، متشکل از تعدادی رمزگان فرهنگی مانند پروآیروتیک، هرمنوتیک، سمیک، نمادین و ارجاعی است. این رمزگان منعکس کننده موقعیت فردی و اجتماعی هنرمند و مبتنی بر سنت های ادبی و فرهنگی یک جامعه است. از این روی، در مقاله حاضر، با این پیش فرض که در آثار بازآفرینی شده از یک زبان به زبان دیگر، بیش از هر چیز رمزگان فرهنگی آن دستخوش تغییر و تحول می‌شود، آن‌ها را در ساختار روایت «بلبل و مور» پروین اعتصامی که بازآفرینی حکایت «زنجره و مور» ژان دو لافونتن است، مورد واکاوی قرار داده است. نتیجه این بررسی، بر این نکته دلالت دارد که پروین اعتصامی برای آفرینش مجدد حکایت تمثیلی لافونتن، کنش های روایی، تعلیق های داستان، تقابل های دوجزئی، محیط و فضا و خصوصیات روانی شخصیت های داستان و نیز ارجاعات درون متنی و برون متنی آن را متناسب با بافت فرهنگی و اجتماعی خویش تغییر داده است.

Intertextual Analysis of nightingale and Ant by Parvin E’tesami and Cricket and Ant by Jean de La Fontaine based on Roland Gérard Barthes’ Cultural Semiotics

Parvin E’tesami is one of the most successful Iranian poets in applying fable – in her works – in order to express ethical and social learnings. One of E’tesami’s radical pre – texts in creating fables and allegories is La Fontaine’s fables – French poet of 17th century. But according to Roland any narration’s structure is combined from some cultural semiotics such as hermeneutics, semis, symbolic and referentials. Thses semiotics reflect an artist’s individual and social status based on the society’s cultural and literal traditions. Thus the present article surveys cultural semiotics in nightingale and Ant by Parvin E’tesami and Cricket and Ant by Jean de La Fontaine with the assumption that all cultural semiotics would change from one language to another in recreation process. The result is that by Parvin E’tesami has changed psychological features of the characters as well as inter and intra textual references according to her social cultural status.