بررسی تاثیر محیط طبیعی خراسان در تکوین حماسه و شیراز در اعتلای غزل

خراسان بزرگ و ادبیات فارسی پیوندی ناگسستنی با یکدیگر دارند. هرجا از ادبیات، شاعران، نویسندگان و آثار ادبی بزرگ، سخن باشد، بی شک نام شهری از خراسان نیز با آن همراه می شود. این قلمرو پهناور به دلیل ویژگی های طبیعی و موقعیت های خود بستر مناسبی برای رشد و شکوفایی و تکامل آثار و انواع ادبی بوده است. حماسه یکی از انواع ادبی است که زاییده و بالیده خراسان است و طوس مهد این نوع ادبی کهنسال بوده است. شیراز نیز شهری است که نامش با غزل همراه شده است و غزل فارسی با وجود شاعران بزرگی چون سعدی و حافظ در این شهر به اوج و اعتلا رسیده است. خراسان و شیراز در میان دیگر مناطق ادبی ایران بهترین مناطق برای تکوین و  اعتلای حماسه و غزل بوده است. پژوهش حاضر به استناد قرآن کریم و نهج البلاغه و مبتنی بر نظرات دانشمندانی چون ابن سینا، ابن خلدون، مونتسکیو و ... به شناخت تاثیرات محیط طبیعی خراسان و شیراز در تکوین حماسه و اعتلای غزل پرداخته است.

The Assessment of the Effects of the Natural Environment of Khurassan and Shiraz on the Formation and Elevation of Epic and Sonnet

Khurassan and Persian literature have an irrefrangible linkage. Wherever we talk about literature, poets, authors and great literary works, it is undoubtedly associated with one of the cities of Khurassan. This wide area is considered as a proper place for the growth, development and evolution of different literary works and literary genres due to its natural properties and special situation. Epic is one of the literary genres embedded in Khurasan, and Tous is considered as the cradle of this ancient literary type. Shiraz is also a city whose name is associated with sonnet and Persian sonnet due to great poets such as Sa’di and Hafiz reached its summit in this city. Khurassan and Shiraz are considered as the best places for formation and elevation of sonnet and epic in Iran. Based on Holy Qoran and Nahjol Belagheh and viewpoints of thinkers such as Ace Sina, Ebn Khaldoun, Montesquieu, the present study aims to explore the impact of natural environment of Khurasan and Shiraz on the evolution of sonnet and epic.