ژیوپلیتیک انرژی در منطقه دریای مازندران و اهمیت جمهوری اسلامی ایران(2008-1991)

منطقه ژیوپلیتیک دریای مازندران، هویت جدید خود را بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به دست آورده و به صورت یک منطقه فعال و دارای کارکردهای خاص است. خلا ناشی از فروپاشی شوروی، وجود منابع سرشار انرژی و مسایل مربوط به آن، سبب جلب توجه کشورهای فرامنطقه‌ای و سرازیر شدن شرکت‌های عمده سرمایه‌گذری به این منطقه شد. از این رو بسیاری از تحولات این منطقه متاثر از عامل انرژی و مسایل مربوط به خطوط لوله نفت و گاز و سیاست‌های مربوط به انتقال آن است. پویایی منطقه دریای مازندران بر بنیان‌های ژیواکونومیک و ژیوپلیتیک استوار شده و کشمکش‌های رقابت‌آمیز قدرت‌های بزرگ در منطقه دریای مازندران، جنبه‌های استراتژیک نقش‌آفرینی‌های منطقه‌ای را حساس کرده است. در این رابطه ویژگی‌های جغرافیایی هر کشور، سیاست‌های خاصی را برای آن کشور به وجود می‌آورد. نیاز کشورهای محاط منطقه دریای مازندران به بازارهای جهانی و صادرات و واردات، به ویژه صادرات نفت و گاز که اقتصاد کشورهای منطقه در دهه‌های اخیر بر آن استور است و نیاز به ثبات سیاسی که وابسته به ثبات اقتصادی است، نیرومندترین جریانی است که به الگوی درون منطقه شکل دهد. از این رو بسیاری از تحولات این منطقه تاثیر گرفته از عامل انرژی و مسایل مربوط به خطوط لوله نفت و گاز و سیاست‌های مربوط به انتقال آن است. با توجه به اهمیت بحث انتقال انرژی از حوزه دریای مازندران، این مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که ایران با توجه به موقعیت ژیوپلیتیک ممتاز خود چه نقشی می‌تواند در این منطقه ایفا کند.