تعاملهای اقتصادی با غرب در منطقه خارج نزدیک و جایگاه روسیه

با فروپاشی شوروی آنچه برای بازماندگان ابرقدرت شرق مشخص شد، ساختارهای فرسوده اقتصادی و لزوم ترمیم این ساختارها با بهره‌گیری از امکانات غرب در فضای رهایی از موانع ایدیولوژیک بود. به جز روسیه که هنوز ادعای قدرت برتر داشت، سایر بازماندگان اتحاد شوروی به درجات مختلف و به جذب سرمایه و تکنولوژی غرب پرداختند. از طرف دیگر با وجود آنکه مسکو تحت تاثیر موقعیتی که در دوران جنگ سرد داشت، به‌صورت متناوب با تلاش‌های اروپا و آمریکا در جهت نفوذ در نزدیکی روسیه مخالفت می‌کرد، ولی به مرور و با درک نیازی که کاخ کرملین نیز با هدف بهبود اقتصادی به غرب دارد، زمینه برای پذیرش حضور و نفوذ غرب از طرف مسکو فراهم شد. در این روند با وجود نوسان رفتاری روسیه، راهبرد پیشبرد منافع ملی با توسل به تاکتیک‌های گوناگون از طرف مسکو دنبال شده است که از جمله می‌توان به استفاده از ابزار انرژی در چانه زنی با غرب اشاره کرد.