رقابت روسیه و آمریکا در قفقاز جنوبی(2010-1991)

منطقه قفقاز بین دریای سیاه و دریای خزر در جنوب فدراسیون روسیه، شمال غرب ایران و شمال شرق ترکیه قرار گرفته است. موقعیت جغرافیایی و اهمیت راهبردی قفقاز جنوبی این منطقه را به یکی از مهمترین مناطق جهان تبدیل کرده است. با گذشت چندین سال از فروپاشی اتحاد شوروی، همچنان این منطقه برای روس‌ها که به‌‌دلایل گوناگونی از گذشته راهبرد سیاسی و منافع ملی و منطقه ای برای خود تعریف کرده اند؛ اهمیت زیادی دارد. اما از طرف دیگر آمریکا با توجه به خلا قدرتی که بعد از فروپاشی شوروی در منطقه به‌وجود آمد، با سرمایه‌گذاری اقتصادی به‌ویژه در زمینه انرژی و توسعه همکاری های نظامی با کشورهای منطقه، به‌دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه است و با فدراسیون روسیه قدرت سنتی منطقه رقابت می کند. در این رقابت ژیوراهبردی میان آمریکا و روسیه و احتمال بروز جنگ سرد میان دو کشور، بسیاری از بحث‌ها در رابطه با ساختار جدید روابط آمریکا و روسیه به‌ویژه پس از حادثه 11 سپتامبر بحث‌های مربوط به بنیان های داخلی تحولات انقلاب گل رز در گرجستان و جنگ روسیه با گرجستان را به حاشیه برده است. بر این اساس این مقاله به‌دنبال آن است تا علت‌ها و عوامل رقابت آمریکا و روسیه در قفقاز جنوبی را تبیین کرده و به این سوال پاسخ دهد که هدف‌های آمریکا و روسیه در این رقابت چیست؟