طراحی و اعتبارسنجی مدل مطلوب راهکارهای مقابله‌ با تهدیدهای امنیتی اسلام‌گرایی تندرو در آسیای مرکزی، با تاکید بر نقش ایران

در این نوشتار در پی طراحی و اعتبارسنجی مدل مطلوب راهکارهای مقابله‌ای با تهدیدهای امنیتی اسلام‌گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تاکید بر نقش ‌ایران هستیم. با کمک راهبرد پژوهش کیفی و از نوع تحلیل مضمون، داده‌های نوشتار از روی 12 نفر از خبرگان حوزۀ مطالعات منطقه‌ای آسیای مرکزی که با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری انتخاب شده بودند، گردآوری و به اشباع نظری رسید. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل مضمون و از نوع شبکۀ مضمون به‌واسطۀ فرایند رمزگذاری نظری در جهت دست‌یابی به مضمون­های پایه‌ای، سازمان‌یافته و فراگیر استفاده کرده‌ایم. یافته‌های پژوهش نشان داد که مدل مطلوب راهکارهای مقابله‌ای با تهدیدهای امنیتی اسلام‌گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تاکید بر نقش ‌ایران از 9 مضمون فراگیر شامل: 1. ترویج خوانش رحمانی و اخلاقی اسلام میانه، 2. تلاش در جهت همگرایی فرهنگی، 3. استفاده از ظرفیت‌های علمی ‌و دانشگاهی، 4. توجه به توسعۀ اقتصادی، 5. تقویت امنیت پایدار، 6. تقویت گفتمان وحدت اسلامی ‌و همگرایی در مقابله با تندروی، 7. توجه به توسعۀ سیاسی، 8. توجه به توسعۀ اجتماعی در آسیای مرکزی، 9. توجه به توسعۀ پایدار در ‌ایران و نیز 20 مضمون سازمان‌یافته و 120 مضمون پایه‌ای تشکیل شده است. برای اعتبارسنجی مضمون­ها و مدل برساخته‌شدۀ راهکارهای مقابله‌ای با تهدیدهای امنیتی اسلام‌گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تاکید بر نقش ‌ایران از روش ارزیابی به شیوۀ ارتباطی و نیز روش تشخیص و برای پایایی‌سنجی از دو روش قابلیت تکرارپذیری و نیز قابلیت انتقال یا تعمیم­پذیری استفاده شده است.