رویارویی متن‌نشینان و حاشیه‌نشینان: نژادگرایی فرهنگی در تبریز

در بررسی‌‌های مردم‌‌شناختی حاشیه‌‌نشینان فقیر شهری کمتر به رویارویی متن‌‌نشینان با حاشیه‌‌نشینان پرداخته شده است. در این مقاله شیوه‌‌های برخورد متن‌‌نشینان، اعم از مردم عادی و مسئولین نهادها را با مردمان محله‌‌ حاشیه‌‌نشین قُپانلار در شهر تبریز بررسی می‌کنم. داده‌‌های مقاله بر مبنای کار میدانی مردم‌‌نگارانه‌‌ای تکیه کرده که بین سال‌‌های 1394 تا 1399 و نیز 1402 در میان مردمان محله‌ و همچنین در جلسات نهادهای رسمی انجام داده‌‌‌ام. گردآوری داده‌‌ها بر اساس فنون پژوهش میدانی شامل مشاهدات، گفت‌‌وگوها و مشارکت یا حضور در زندگی روزانه‌ و نیز بررسی‌‌های آرشیوی صورت گرفته است. مسیر کلی فهم نظری مسئله‌ رویارویی متن‌نشینان و حاشیه‌نشینان را با الهام از مفاهیم نژادگرایی میشل فوکو، زیست‌‌‌مشروعیت دیدیه فاسین، و کشمکش نمادین پیر بوردیو پرورانده‌ام. مطالعه مردم‌‌شناختی من نشان می‌‌دهد که این رویارویی اساساً از طریق فرایندهای نامیدن و طبقه‌‌بندی آن‌‌ها شروع می‌‌شود، با هدف قضاوت در مورد ارزش زندگی. من مفهوم نژادگرایی فرهنگی را پروراندم تا نشان دهم که چگونه روستائیان حاشیه‌‌نشین در قالب نژاد پست تعریف می‌شوند. زندگی حاشیه‌نشینان با چهار فرایند از طریق بیرونی‌یان بی‌‌ارزش می‌‌شود: خشونتِ نام‌‌ها، به رسمیت نشناختن، تبعیض نهادی و تضاد هابیتوس‌ها. اگر اقتصاد سیاسی فقر نیاکانی و بازنده شدن در اصلاحات ارضی دولت، محرک اصلی عزم لازم برای سفر اجباری یا جلای وطن روستائیان بودند، نژادگرایی فرهنگی تهدیدگرِ مشروعیت زیستن، این سفر را ناکام گذاشت.

encountering central and marginal people: cultural racism in tabriz

in the anthropological literature about urban marginalized poor, there was a little attention to the culture of city dwellers toward slums. in this article, i explore the ways in which lay people, authorities and formal institutions deal with marginalized population of qopanlar neighborhood in tabriz, northwest iran. the data based on the ethnographic fieldwork has been done during 2016-2020 and 2023 in one marginal neighborhood and formal meetings in institutions. i gathered the data through observation and participation in daily life, conversations with men, and some archival reviews. for theoretical understanding of the struggles of the cultures of center and margin dwellers, i used concepts of foucault̕ s racism, fassin̕ s biolegitimacy, and bourdieu̕ s symbolic conflicts. my anthropological study shows that the dealing of center people with marginal ones starts with naming and classifying, with the goal of the judgment of value of life. i developed the concept of cultural racism to show that how villagers who live in the margins of the city of tabriz define as lower race. the life of the marginalized people devalued by exteriors through four processes: violence of naming, unrecognizing, institutional discrimination, and clash of habitus.