بررسی تطبیقی الگوی جامعه‌پذیری سیاسی در کتب درسی متوسطه دوم در دولت‌های اصلاحات و عدالت‌محور

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی الگوی جامعه‌پذیری سیاسی درکتب درسی متوسطه دوم در دوران دولت‌های اصلاحات و عدالت‌محور است. به همین منظور کتاب‌های درسی دوره دوم متوسطه علوم انسانی، هنر و معارف اسلامی، علوم تجربی، ریاضی فیزیک و فنی حرفه‌ای و کار و دانش به‌عنوان جامعه آماری و بر اساس روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف، کتب خوشه مطالعات اجتماعی به‌عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. برای سنجش مولفه‌ها از روش ویلیام اسکات استفاده شد که بر پایه آن ضریب توافق 93.20 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی و از نرم‌افزار spss استفاده گردید. در چارچوب این پژوهش، الگوی جامعه‌پذیری سیاسی از منظر آموزش مقوله‌های جمهوریت، تساهل و مدارا، مشروعیت سیاسی، هویت سیاسی، پداگوژی انتقادی، عدالت اجتماعی، ارزش‌های سیاسی انقلاب اسلامی، اقتصاد، حکمرانی خوب، نگرش سیاسی، مشارکت سیاسی و آگاهی سیاسی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها حاکی از آن است که در کتاب‌های مورد مطالعه رویکرد غالب ترویج مولفه‌های سیاسی و ایدئولوژیک انقلاب اسلامی است که در فرایند آن مولفه‌های جمهوریت و حکمرانی خوب مورد کم توجهی قرار گرفته است. مولفه‌های هویت سیاسی دینی و ارزش‌های سیاسی انقلاب اسلامی مهم‌ترین مقولات مربوط به جامعه‌پذیری سیاسی در این کتاب‌ها می‌باشند که از طریق غیریت‌سازی یا معرفی و نقد ایدئولویک هویت‌های سیاسی غربی مورد توجه قرار گرفته‌اند؛ همچنین ارزش‌های سیاسی انقلاب اسلامی بیشتر از ارزش‌های اجتماعی و اقتصادی آن مورد تاکید است.

a comparative study of the model of political socialization in secondary school textbooks in reform and justice-oriented governments

the aim of this research is to comparatively study the pattern of political socialization in secondary schools in the era of reform and justice-oriented governments. for this purpose, the textbooks of the second year of high school of humanities, islamic arts and education, experimental sciences, professional mathematics, physics and technology and work knowledge as a statistical community and based on objective sampling method, social studies cluster books as a statistical sample  were considered. the william scott method was used to measure the components, based on which an agreement coefficient of 93.20 was obtained. descriptive and inferential statistics and spss software. were used to analyze the data. in the context of this study, the model of political socialization in terms of teaching the categories of republic, tolerance, political legitimacy, political identity, critical pedagogy, social justice, political values of the islamic revolution, economics, good governance, political attitude, political participation and awareness political analysis.findings indicate that in the studied books, the dominant approach is to promote the political and ideological components of the islamic revolution, in the process of which the components of republic and good governance have been neglected.the components of religious political identity and political values of the islamic revolution are the most important categories related to political socialization in these books, which have been considered through alienation or ideological introduction and critique of western political identities.also, the political values of the islamic revolution are emphasized more than its social and economic values.