تحلیل جامعه‌شناختی شیوه‌های مدارا با مرگ عزیزان در بلایای جمعی (مورد مطالعه: زلزله آبان 1396 سرپل ذهاب)

جامعه‌شناسان بسیاری به مطالعه باورهای و تصورات آدمیان از مرگ، زندگی پس از مرگ و نحوه کنار آمدن با آن پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین موضوعات در این خصوص، نحوه مواجهه با مرگ اعضای خانواده و بستگان در فجایع جمعی، از جمله زلزله است که آسیب‌های روانی اجتماعی شگرفی به دنبال دارد. مقاله حاضر با علم به اهمیت این موضوع، به مطالعه جامعه‌شناختی شیوه‌های مدارا با مرگ عزیزان زلزله آبان 1396 در بین شهروندان شهرستان سر پل ذهاب پرداخته است. برای این منظور با استفاده از رهیافت نظریه زمینه‌ای و بر اساس نمونه‌گیری نظری به مصاحبه‌ عمیق نیمه ساختارمند با 23 نفر از افرادی که در خلال زلزله آبان 1396 شهرستان سرپل ذهاب عزیزی یا عزیزانی را از دست ‌داده‌اند، پرداخته شد. تحلیل داده‌های تحقیق و مدل نظری استخراج ‌شده بیانگر آن است که شرایط علّیِ: «آموزه‌های دینی»، «هنجارهای فرهنگی»، «مناسک آیینی» و «شیوه‌های شخصی مواجهه»، در تاب‌آوری تجربه تراژیک مرگ عزیزان موثرند. پدیده اصلی «دیالکتیک تراژدی تسلی در سطوح فردی و جمعی»، تحت شرایط زمینه‌ای و مداخله‌گر: «مخاطره چندجانبه»، «جنس»، «سن»، «الگوهای مرجع» و «تصور از مرگ» منجر به توسعه استراتژی‌های: «دین‌مدار»، «سنتی آیینی»، «واقع‌گرا» و «غیر واقع‌گرا» گردیده است. پیامدهای این استراتژی‌ها کنار آمدن و پذیرش مرگ عزیزان و به ‌گونه‌ای کلی سامان حیات اجتماعی است. در این مقاله مدل پارادایمی مدارا با مرگ عزیزان ارائه می‌شود.

Sociological analysis type of tolerance with death darling in social disaster (Case study: earthquake of 2018 in SarpolZahab)

Sociological analysis type of tolerance with death darling in social disasterMany sociologist studied believes and human image of death, Live then death and tolerance with dies. The important subject is how people engage with family and kinships dies in the disasters especially natural disaster like earthquake and social and psychological results. The goal of this study is how citizen of Sarpol Zahab encounter with darling death in 2017 earthquake. We used the grounded theory, theoretical sampling and semi structural interview with 23 cases during Sarpol Zahab earthquake. Data analysis and results theory modeling shows in causal condition: religious believes, cultural norms, ritual ceremony, personal methods are effective. The basic phenomena dialectic tragedyconsolation in social and individual level in grounded and interference condition: multilateral risk,sex,age,reference patterns and image of death convertible to: religious axis,traditionceremony,realist and ’nonrealistic strategies. Conclusion of this strategies due to accept and tolerance with darling death and social live conditions.