تبارشناسی جریان‌های سیاسی و رابطه آن با قرائت‌های دینی پس از انقلاب اسلامی ایران

هدف اصلی مقاله حاضر تبارشناسی جریان‌های سیاسی و رابطه آن با قرائت‌های دینی پس از انقلاب اسلامی ایران است. برای تحقق این هدف دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی به این‌سو مورد بررسی قرار گرفت اما تاکید بر نیروهای سیاسی پس از انقلاب و رابطه آن با قرائت‌های دینی است. این تحقیق مبتنی بر نظریه فرکلاف و روش آن شامل توصیف، تفسیر و تبیین متن در کنار نظریه لاکلاو و موفه و روش آن که شامل شناسایی معنا و متن، زمان و مکان، منازعات معنایی و کردارهای اجتماعی سیاسیِ گفتمان جریان‌های سیاسی، صورت گرفته است. در این پژوهش سه قرائت دینی از مشروطه تاکنون مورد بررسی قرار گرفتند، در هر دوره‌ای این قرائت‌ها به رنگ دیگر خود را بازنمایانده است و تفسیری متناسب با گفتمان برای خود برگزیده است، اما دال‌های مرکزی این قرائت‌ها علیرغم گسست‌های تاریخی تغییری را نشان نمی‌دهد. در کل، هدف این پژوهش یافتن راه‌حل نبوده بلکه در وهله‌ی اوّل تلاش شد تا به توصیف دقیق موضوع دست‌یافته و در سطوح بالاتر، رابطه جریان‌های سیاسی با قرائت‌های دینی مربوطه را با فضای سیاسی اجتماعی مشخص سازد تا به تحلیل نظری دست یابد و در نهایت به تبارشناسی جریان‌ها پرداخته شد. در این تحقیق روشن شد که گفتمان دینی یک امر ذاتی از قبل ساخته ‌شده نیست، بلکه همچون یک واقعیت اجتماعی ساخته و معنادار می‌شود که آن‌هم از طریق «زبان» صورت می‌گیرد. خصوصیت این معناسازی این است که امری دائمی ندارد. هیچ گفتمان دینی در این پژوهش به‌طور کامل تثبیت نشد و همواره در یک طیفی از تثبیت کامل تا بی‌قراری و زوال کامل در حرکت است و این ویژگی و خصیصه‌ای نهادین و گرانیگاه هستی‌شناختی نظریه تحلیل گفتمان است.

The Genealogy of Political Currents and Its Relationship with Various Religious Readings after the Islamic Revolution

The main purpose of this thesis is the genealogy of political currents and its relations to religious readings after the Islamic Revolution. To achieve this aim, the constitutional period untill now has been investigated, but with more emphasizing on political currents and their relation with religious readings. This research is based on Fairclough theory and its method including describing, interpreting and explaining the text along with Laclau and Mouffe theory and its method which includes identifying the meaning and text, time and place, semantic conflicts, and sociopolitical practices of political discourse. In this research three religious readings were examined from the constitutional period untill now. In each period these readings show themselves in different form and have selected a suitable describtion with the discourse but in spite of historical gap, these readings’ nodal points show no changes. In general, the purpose of this study is not to find solutions, but in the first place it tries to find clear describtion of the subject and at higher levels, to achive theoretical analysis, the relation between the social political currents and the basis of religious reading determined and finally genealogy of political currents were done. It became clear in this study that religious discourse is not an intrinsic task of pre built, but it is made as a social reality by language. The characteristic of this semantics is that it has nothing permanent. No religious discourse has been fully established in this study and has always been floating in range of complete fixation to instability & complete dislocation & this is the characteristic exclusivity & significance of ontology of discourse analysis theory that is based on this study.