فرایند شکل گیری رفتار غیراخلاقی درکسب وکار: مطالعه موردی بر مبنای نظریۀ داده‌بنیاد در بازار اصفهان

رعایت اخلاق در حوزۀ کسب‌وکار، هم موجب دستیابی به حسن شهرت و سود کلان در امور دنیوی و هم موجب سعادت اخروی می گردد. متاسفانه امروزه چنان که باید اخلاق کسب وکار در کشور رعایت نمی شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی فرایند شکل گیری رفتار غیراخلاقی و عوامل ایجاد شکاف بین نظر و عمل اخلاقی در بازار است. بدین منظور، ده نفر از بازاریان دغدغه مند اصفهان، بر اساس نمونه گیری گلوله برفی، انتخاب شدند و در مصاحبۀ ساختارنیافته به سوالات پاسخ گفتند. بر اساس نتایج، ارادۀ فرد تحت‌تاثیر هواهای نفسانی (عامل درونی) قرار می گیرد و طی زندگی، فرایند مشخصی بر آن اثر می گذارد تا او از رعایت اخلاق کسب‌وکار دور شود. عوامل بیرونی نظیر طمع و فریب دنیا، رفتار والدین، مسئولان، قانون‌گذاران، مدرسان آموزشی، جامعۀ روحانیت و... در تشدید این آسیب موثرند. در نهایت، تقوی و ایمان می تواند ضعف ارادۀ فرد را جبران کند.

Process of forming unethical behavior in Business Ethics: A Grounded Theory Study in Isfahan Market

Business ethics is an important factor in reputation, gain profit and economic development. Unfortunately, ethics have not been executed in Iran’s market. Accordingly, the aim of the present study is to investigate the process and the factors causing the gap between theory and practice in employing ethics. To this aim, ten participants were selected based on snowball sampling in Isfahan market. Data were collected through unstructured interview. Method for data analyzing was grounded theory. Findings of the present study showed that every person has confronted with two kinds of factors. The internal factor, human soul, was the most important reason for not executing business ethics. However, external factors such as parents, clergymen, rules and etc were also effective in creating the gap. Based on the results of the study, faith of each person help to fill the gap between the theory and practice. The results are useful in educational and research policymaking.