بازنمود آموزه‌های تعلیمی اخلاقی قرآن در اشعار مولوی با تکیه ‌بر موضوع صلح و آشتی

بررسی آثار ادبی نشان می دهد معانی، مبانی و معارف دلنشین قرآن و حدیث همواره در سروده های شاعران و ادیبان مسلمان بازتاب داشته است. این رویکرد هم به قداست و حرمت شعر و سخنشان افزوده و هم نشانۀ خردورزی و دانشمندی آنان بوده است. مولوی یکی از این شاعران است؛ اثرگذاری قرآن بر اشعار مولانا طبق کتاب «قرآن و مثنوی» بهاءالدین خرمشاهی در پنج نوع تضمین، برگرفتن، اقتباس، اشاره و الهام بازنمود یافته است. در این پژوهش، بعد از شرح مختصری دربارۀ مولانا و مثنوی معنوی، سعی شده با روش توصیفیتحلیلی گونه‌ها و شیوه‌های اثرگذاری قرآن در مثنوی به‌طور مختصر تبیین شود و سپس، بازنمود آیات قرآن در اشعار مولانا با توجه به مقولۀ صلح و آشتی بررسی و نوع تجلی آن مشخص شود. براساس نتایج این مقاله، توصیه به صفات نیک بشری چون مدارا، بخشش، گذشت، تساهل و تسامح که زمینه‌ساز برقراری صلح و آشتی است، در اندیشۀ مولانا جایگاه خاصی دارد و برگرفته از آیات اخلاقی قرآن کریم است.

Representation of the moral teachings of the Qur’an in the poetry of RumiRelying on peace and reconciliation

The study of literary works shows that the meaning, principles and teachings of the Qur’an and hadith have always been reflected in the poems of the poets and Muslim belletrists. This approach, in addition to being sacred and revered, has added to their poetry, has been a sign of their wisdom and scholarship. Meanwhile, the Iranian poet Rumi was also influenced by the Holy Qur’an. This effect on the poetry of Maulana is described in the book "Quran and Mathnawi" by Baha’ddin Khorramshahi in five types of literary assurance, grasp, adaptation, reference and inspiration. This research has been tried through a descriptiveanalytical method, after a brief description of Rumi and Masnavi, the types and ways of influencing the Quran in the poems are briefly described and then the revelation of Quranic verses in Rumi’s poems, determined regarding the issue of peace and reconciliation and its type of manifestation. The result of this study is to emphasize the fact that the recommendation to the good qualities of mankind such as tolerance, forgiveness, passage which provides the basis for peace and reconciliation, has a special position in Mowlana’s thought and is influenced by the ethical verses of the Holy Qur’an.