شناسایی مهم‌ترین عوامل موثر بر اقلام تعهدی در بازار سرمایه ایران و بررسی نحوه اثرگذاری آن‌ها طی زمان

مدلسازی‌های مبتنی بر رگرسیون خطی، به علت فروض رگرسیونی متعدد؛ عمدتاً دارای خطای بالا است؛ لذا در سال‌های اخیر، پژوهش‌هایی مبتنی بر رویکردهای بیزین توسعه یافته‌اند. بر این اساس مسئله اصلی پژوهش‌ حاضر شناسایی مهم‌ترین عوامل موثر بر اقلام تعهدی در بازار سرمایه ایران در بازه‌های زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت است. ‌نمونه آماری پژوهش شامل 171 شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس در دوره زمانی 1390 تا 1400 می‌باشد. در این پژوهش 58 متغیر موثر بر اقلام تعهدی وارد مدل‌های میانگین‌گیری پویا (tvp-dma)، انتخابی(tvp-dms) و بیزین (tvp-bma) گردیدند. از میان مدل‌های مذکور مدل میانگین‌گیری بیزین به عنوان کاراترین مدل تعیین گردید. بر اساس نتایج، یازده متغیر با بالاترین سطح اثرگذاری بر اقلام تعهدی شناسایی شدند. بر اساس نتایج تاثیر متغیرهای منتخب در بازه زمانی بلندمدت قوی‌تر از بازه کوتاه‌مدت هستند؛ بدین معنی که سطح مدیریت سود در سال‌های اخیر افزایش یافته؛ که این امر موجبات کاهش سطح کارایی در بازار سرمایه شده است.

identifying the most important factors affecting accruals in iran’s capital market and examining how they affect over time

modeling based on linear regression, due to multiple regression assumptions; it mainly has high error; therefore, in recent years, researches based on bayesian approaches have been developed. based on this, the main problem of the current research is to identify the most important factors affecting accruals in iran’s capital market in the short, medium and long term. the statistical sample of the research includes 171 companies of the tehran stock exchange and over-the-counter companies in the period from 2011 to 2021. in this research, 58 variables affecting accruals were included in dynamic averaging (tvp-dma), selective (tvp-dms) and bayesian (tvp-bma) models. among the mentioned models, the bayesian averaging model was determined as the most efficient model. based on the results, eleven variables with the highest level of influence on accruals were identified. based on the results, the influence of the selected variables in the long-term period is stronger than the short-term period; this means that the level of profit management has increased in recent years; this has caused a decrease in the level of efficiency in the capital market.